Σε ποιον ανήκει; Του Θάνου Ζέλκα

ΣΕ ΠΟΙΟΝ ΑΝΗΚΕΙ;Ένα κράτος δεν είναι μια οντότητα γενική και αόριστη. Έχει συγκεκριμένες δομές, λειτουργούς, υποχρεώσεις έναντι των πολιτών του και έναντι της διεθνούς κοινότητας. Έχει όμως και περιουσιακά στοιχεία τα οποία οφείλει να προστατεύσει και να παραδώσει στις επόμενες γενιές ακέραια και αν είναι δυνατόν περισσότερα απ' όσα παρέλαβε.

Στο νέο ελληνικό κράτος συμβαίνει ένα μοναδικό παράδοξο. Οι πολίτες και οι λειτουργοί έχουν εντελώς διαφορετική αντίληψη για το ιδιοκτησιακό καθεστώς της κοινής μας περιουσίας. Από τη μια οι πολίτες αδυνατούμε να αντιληφθούμε ή αγνοούμε πλήρως ότι κάθετι δημόσιο μας ανήκει, άρα οφείλουμε να το προστατεύσουμε από τη φθορά του χρόνου και από βανδαλισμούς διότι στην τελική εμείς είμαστε αυτοί που πληρώνουμε τη φθορά είτε διορθώνοντάς το είτε βιώνοντας την απώλειά του. Από την άλλη οι κρατικοί λειτουργοί και ιδιώς εκείνοι των υψηλότερων βαθμίδων έχουν την άκρως αντίθετη λογική πως καθετί δημόσιο τους ανήκει και μπορούν να το διαχειριστούν κατά το δοκούν. Όπως άλλωστε φαίνεται και στις μέρες μας οτιδήποτε δεν είναι λειτουργικό, αφού απαξιωθεί (και με τη βοήθεια των πολιτών) αποκτά ένα ισχυρό άλλοθι για να πουληθεί έναντι πινακίου φακής.

Στη τελευταία μάλιστα δανειακή σύμβαση αυτή η λογική παγιώνεται και με τη βούλα των θεσμών. Οτιδήποτε δεν προσφέρει έσοδα στο ελληνικό κράτος, άρα δεν βοηθάει την αποπληρωμή των δανείων, θεωρείται παθητικό άρα πρέπει να πουληθεί για να ισοσκελίσει τον προϋπολογισμό. Όχι να βρεθεί μια λύση να διορθωθεί η δυσλειτουργία, όχι να αναζητήσουμε τα αίτια που έφθασε ώς εδώ, όχι ενδεχομένως να απαλλαγεί από υπαλλήλους που δεν κάνουν σωστά τη δουλειά τους. Όχι. Η εύκολη λύση είναι να πουληθεί για να επανακεφαλαιοποιηθούν οι τράπεζες και να ξεπληρωθούν τα τοκοχρεωλύσια. Δεν μας έχει πει όμως κανένας μετά την εκποίηση της κρατικής μας περιουσίας, τι άλλο θα “βγει στο σφυρί” προκειμένου να εξυπηρετηθεί το χρέος. Διότι κάποια στιγμή θα τελείωσουν τα κρατικά φιλέτα, θα τελειώσουν τα περιφερειακά αεροδρόμια και λιμάνια, θα τελειώσουν οι δημοτικές επιχειρήσεις ύδρευσης και καθαριότητας. Μετά τι θα γίνει;

Είναι προφανές ότι η χώρα χρειάζεται μεταρρυθμίσεις. Από τη φύση της όμως η έννοια της μεταρρύθμισης κρύβει την έννοια της διόρθωσης, της προσπάθειας να μπει σε λειτουργία κάτι που έχει σταματήσει να δουλεύει ή να αλλάξει λειτουργία κάτι που δούλευε μη παραγωγικά μέχρι πρότινος. Στα χρόνια που πέρασαν δομήθηκε ένα τεράστιο πελατειακό κράτος που άπλωσε τα πλοκάμια του παντού. Τόσο στην κρατική λειτουργία όσο και στην επιχειρηματικότητα. Οι βουλευτές έχτισαν στρατούς διορισμένων και ευνοημένων που τους εξασφάλιζαν την επανεκλογή τους για αρκετά χρόνια. Οι ελληνικές επιχειρήσεις δεν πάλεψαν ποτέ να γίνουν ανταγωνιστικές και να βγουν στις διεθνείς αγορές, καθώς όλο και κάποιο δημόσιο έργο εξασφάλιζαν. Κι αν δεν ήταν δημόσιο έργο, ήταν κάποια επιδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης που το σύστημα εξασφάλιζε να πάει στους ημετέρους.

Η χώρα αυτή με το στρατό των διορισμένων σήμερα απαξιώθηκε πλήρως, ακριβώς εξαιτίας αυτής της διαφορετικής αντίληψης για το ιδιοκτησιακό της καθεστώς. Εμείς που ζούμε εδώ δεν την πονάμε και ζητάμε από τους ξένους να την πονέσουν. Μα πως να την πονέσουν όταν βλέπουν τη δική μας αδιαφορία για τα μνημεία μας που ρημάζουν, για τα νοσοκομεία και τα σχολεία μας που τα καταστρέφουμε εμείς οι ίδιοι, για τη σιωπή μας μπροστά σε φαινόμενα διαφθοράς και απάτης, για τις πελατειακές σχέσεις που έδιωξαν και διώχνουν τους ικανούς στο εξωτερικό;

Σε μερικές ημέρες θα γίνουν και πάλι εκλογές. Μπορεί να έχουμε αλλαγή προσώπων. Η νοοτροπία όμως θα μείνει η ίδια. Πολίτες και πολιτικοί θα αντιπαλεύονται μια δικιά τους ιδεατή λογική. Κανείς δεν πρόκειται να συνεννοηθεί με κανέναν ούτε για τα αυτονόητα. Στο μεταξύ η χώρα καταστρέφεται...

--

Από τη στήλη "ΨΙΛΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ" στη ΡΟΔΙΑΚΗ της Κυριακής