ΠΑΛΙΑ ΠΟΛΗ = ΜΙΑ ΒΟΛΤΑ ΧΕΙΜΩΝΙΑΤΙΚΗ
Πολύ καιρό το σκεφτόμουν. Φύρδην μίγδην στο μυαλό μου εκατοντάδες αναμνήσεις, εφηβικές, νεανικές, πιο ώριμες, από τα στενα δρομάκια και τη ζωη της παλιάς πόλης, εκείνα τα χρονια και τα χρονια τα πιο πρόσφατα.
Κατάφερα να υλοποιήσω αυτή μου την επιθυμία με την βοήθεια ενός ηλεκτρικού αμαξιδίου (πολύ καλή ιδέα ), με συνεπιβάτες, τον Βαιο τον Καλοπητα και τον Δημητρη τον Κούκουλα.
Δυο ώρες κράτησε αυτή η περίεργη βόλτα, κάθε λίγα μέτρα και μια στάση, στάση εστίασης στις λεπτομέρειες και στην αναμόχλευση των αναμνήσεων και των κατά καιρούς συζητήσεων, για δέον γενεσθαι, για την περιφρούρηση και προστασία αυτού του θησαυρού.
Αντικρουόμενα συναισθήματα, χαρας- θλίψης= ικανοποίησης- απογοήτευσης, έχουν σπαταληθεί εκατομμύρια λέξεις και εχουν γραφεί εκατοντάδες σελίδες για την Παλιά Πόλη, δεν ξέρω όμως αν το ενδιαφέρον μας, καλύπτει όλο το χώρο ή μόνο τα τμήματα της, που έχουν εμπορικό ενδιαφέρον και το ενδιαφέρον των Αρχαιολόγων.
Σε αυτή την χειμωνιάτικη επίσκεψη μου, οι εικόνες και τα συναισθήματα ήταν αντιφατικά, σχετικά υποφερτή η εικόνα των εμπορικών κομματιών της παλιάς πόλης, βρωμια και εγκατάλειψη του υπόλοιπου και μεγαλύτερου τμήματος της.
Δεν ανήκω στην κατηγορία αυτών που θα ισχυριζόντουσαν, ότι είναι ανεκτός ο τρόπος εκμετάλλευσης, προστασίας και συντήρησης, αυτού του μνημείου ιστορικής κληρονομιάς .
Μια πρώτη επισήμανση παρατήρηση, αφορά την ονομασία που χρησιμοποιούν κάποιοι, δεν είναι Μεσαιωνική Πόλη, είναι η Αρχαία Πόλη της Ροδου, ή ακριβέστερα η «περιτειχιστος πολη», είναι η πολη της Ελληνιστικής περιόδου, της ενδοξότερης περιόδου του νησιού.
Τι και αν τα μνημεία εκείνης της περιόδου θάφτηκαν, τι και αν δεν ενδιαφερθήκαμε για την ανάδειξη τους, τι και αν τους χώρους που εκείνα λαμπρύναν, συναντάμε σημερα, τα κουφάρια τους, ως «πλίνθους και κεράμους ατάκτως και χορταριασμένους ερριμένους».
Από την πρώτη ματιά στα τείχη, σε αυτό το μοναδικό σε παγκόσμιο επίπεδο δημιούργημα σε κατατρέχει η θλίψη, βλέποντας τα χορταριασμένα, βρώμικα και ασυντήρητα.
Δημοτικοί Άρχοντες, δεν είναι περιουσία του Υπουργείου Πολιτισμού, είναι περιουσία δικιά μας, είναι περιουσία του νησιού, είναι ένα από τα ιδιαίτερα ιστορικά-δομικά χαρακτηριστικά της πόλης.
ΑΠΑΙΤΗΣΗ= μόνιμο συνεργείο καθαρισμού- συντήρησης και επισκευών, με την σύναψη προγραμματικής σύμβασης ΔΗΜΟΥ και Υπουργείου Πολιτισμού.
Περιδιαβαίνοντας τα στενα δρομάκια, στους χώρους που ηταν και είναι εν μέρει χώροι κατοικίας, δεν υπάρχουν λόγια που να μπορούν να εκφράσουν την στεναχώρια, την θλίψη, τον εκνευρισμό για την αδιαφορία των ιθυνόντων και την εγκατάλειψη.
Δρόμοι χορταριασμένοι, παλιές εκκλησίες και μνημεία ερείπια, εμβληματικά κτίρια ετοιμόρροπα, ελεύθεροι χώροι αναξιοποίητοι και ένας μεγάλος αριθμός κτιρίων μικρών και μεγάλων γκρεμισμένος.
Μια εικόνα πλήρους εγκατάλειψης, μιας εικόνας πού προσβάλλει όλους μας, δεν υπαρχει καμία δικαιολογία άρχοντες του τόπου, είναι γεγονός ότι το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο βάζει πολλά εμπόδια, τίποτα όμως δεν είναι αξεπέραστο όταν με δύναμη και πάθος το διεκδικείς.
Με περηφάνεια διατυπώνουμε την άποψη ότι η παλιά πολη είναι ισως από τα λίγα σε παγκόσμιο επίπεδο ιστορικό μνημείο που κατοικείται επί αιώνες.
Η στάση μας και οι συμπεριφορές μας όμως, θα το κάνουν ακατοίκητο και θα το μετατρέψουν, τμήματα του, όχι όλο, σε εμπορικό- τουριστικό κέντρο, που θα έχει κάποια ζωη πέντε ή έξη μήνες τον χρόνο.
Πριν από πολλα χρονια, ισως το 96, ζήτησα την καταγραφή όλων των κτισμάτων της παλιάς πόλης και το ιδιοκτησιακό τους καθεστώς, πολλά τα κτίσματα, πολλοί οι ιδιοκτήτες.
Δεν κατάφερα να τα πάρω στα χέρια μου, η ψήφος του Λαού με έστειλε σπιτι μου και η όλη προσπάθεια έμεινε στα αζήτητα.
Σημερα εγινε μια καλή προσπάθεια από την ΚΟΛΟΣΣΟΣ ΑΕ και σε χάρτη της περιοχής εχουν καταγραφεί οι διάφορες ιδιοκτησίες, είναι ένα πρωτο βημα και ένα υπόβαθρο, για την σύναξη μιας ολιστικής μελέτης για το δέον γενεσθαι.
Η πόλη πρέπει να γίνει κατοικήσιμη, εχει ανάγκη εσωτερικά από δίκτυα απορροής ομβρίων- αποχέτευσης και ανάπλασης των δρόμων και φωτισμού.
Τα μνημεία που βρίσκονται στα αζήτητα πρέπει να καθαριστούν, γιατι όχι και να ανοικοδομηθούν, περίεργη η άποψη της αρχαιολογικής υπηρεσίας ότι δεν ανακατασκευάζουμε, είναι ηλίθιοι ολοι οι άλλοι, αν οι Ιταλοί δεν είχαν την άποψη της ανακατασκευής τι θα υπήρχε σημερα?
Τελος, όλα τα ερείπια κατοικιών με ειδικό πρόγραμμα και με την συνεργασία του Πανεπιστημίου να γίνουν χώροι κατοικίας για φοιτητές, λύση για τα δυο μεγάλα προβλήματα, λύση στο πρόβλημα στέγης των φοιτητών, λύση στο προβλημα ζωντανέματος της παλιάς πόλης.
ΟΙ ΕΡΕΙΠΩΜΕΝΕΣ ΚΑΤΟΙΚΙΕΣ ΤΗΣ ΠΑΛΙΑΣ ΠΟΛΗΣ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ ΣΤΕΓΗ.
Παρασκευας γιαννης
Ροδος 25/11/25
