ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗ ΛΟΓΩ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΗΣ -Κάθε μισθωτός που είναι ασφαλισμένος λόγω γήρατος σε οποιονδήποτε ασφαλιστικό οργανισμό, όταν συμπληρώσει τις απαιτούμενες προϋποθέσεις για να πάρει πλήρη σύνταξη, δικαιούται να αποχωρήσει, χωρίς να χάνει το δικαίωμα να πάρει αποζημίωση απόλυσης, παρόλο που πρόκειται για παραίτηση. Στη νομοθεσία δεν υπάρχει κατ’ αρχήν διάταξη που να υποχρεώνει τους μισθωτούς να σταματήσουν να εργάζονται όταν συμπληρώσουν τις προϋποθέσεις οι οποίες καθορίζονται από τον ασφαλιστικό τους φορέα. Στην περίπτωση των μισθωτών, ο ασφαλιστικός φορέας από τον οποίο και λαμβάνουν σύνταξη γήρατος ‒ σύμφωνα πάντα με τα σημερινά δεδομένα ‒ είναι το Ενιαίο Ταμείο Ασφάλισης Μισθωτών [ΙΚΑ-ΕΤΑΜ] (διαδικτυακός τόπος www.ika.gr). Ακόμα και στην περίπτωση συνταξιοδότησης του εργαζομένου, δεν επέρχεται κατά τρόπο αυτόματο (αυτοδίκαια) η λύση της σύμβασης που διέπει την εργασιακή σχέση μεταξύ αυτού και του εργοδότη του. Ως συνέπεια αυτού ‒ όπως έχει γίνει δεκτό και από τη δικαστηριακή νομολογία ‒, από μόνη της η υποβολή από την πλευρά του εργαζομένου αίτησης για συνταξιοδότηση στον οικείο ασφαλιστικό φορέα σε καμία περίπτωση δεν υποδηλώνει σιωπηρή καταγγελία της σύμβασης εργασίας, μέσω παραίτησης εκ μέρους του, αλλά ούτε θεωρείται οικειοθελής αποχώρηση από την εργασία του, εφόσον βέβαια εξακολουθεί να παρέχει τις υπηρεσίες του όπως και προηγουμένως (ΑΠ 284/1996, Εφετ. Αθην. 1124/2007, ΕΕΔ 2007 σελ. 1416).
1.2 Δικαιούχοι
α) Ιδιωτικοί υπάλληλοι Προκειμένου για ιδιωτικούς υπαλλήλους μόνο, και εφόσον υπάγονται στην ασφάλιση οποιουδήποτε ασφαλιστικού φορέα, από τον οποίο και θα τους χορηγηθεί η σύνταξη γήρατος, υπάρχει η δυνατότητα ‒ όταν συμπληρώσουν τις προϋποθέσεις για να λάβουν πλήρη σύνταξη γήρατος από το ΙΚΑ ή από άλλον ασφαλιστικό φορέα ‒ είτε να αποχωρήσουν από την εργασία τους είτε να απομακρυνθούν από την εργασία τους έπειτα από πρωτοβουλία του εργοδότη τους. Στην περίπτωση αυτή, λαμβάνουν μειωμένη αποζημίωση, οι μεν ασφαλισμένοι σε Επικουρικό Ταμείο το 40%, ενώ όσοι δεν είναι επικουρικά ασφαλισμένοι το 50%, της αποζημίωσης που προβλέπεται από τη νομοθεσία για τις περιπτώσεις απόλυσης εργαζομένων χωρίς προειδοποίηση, τη γνωστή και ως έκτακτη καταγγελία της σύμβασης εργασίας.
β) Εργατοτεχνίτες Σημειώνουμε ότι ο εργοδότης δεν μπορεί να απολύσει εργατοτεχνίτη που έχει συμπληρώσει τις προϋποθέσεις πλήρους συνταξιοδότησης γήρατος, με καταβολή μειωμένης αποζημίωσης. Μόνο για υπαλλήλους έχει αυτή την ευχέρεια. Συνεπώς αν η σύμβαση εργασίας καταγγελθεί από τον εργοδότη, οφείλεται στον εργατοτεχνίτη ολόκληρη αποζημίωση (Ν.2112/1920).
1.3 Μη δικαιούχοι • Ιδιωτικοί υπάλληλοι που έχουν την ιδιότητα του παλαιού έφεδρου πολεμιστή • Οι ήδη συνταξιούχοι που απασχολούνται • Συνταξιούχοι οι οποίοι λαμβάνουν σύνταξη αναπηρίας • Συνταξιούχοι οι οποίοι λαμβάνουν σύνταξη μειωμένη
1.4 Προϋποθέσεις Συνεπώς, για τη θεμελίωση του ανωτέρω δικαιώματος απαιτείται να συντρέχουν σωρευτικά (ταυτόχρονα) οι εξής προϋποθέσεις: • Ο εν δυνάμει συνταξιούχος μισθωτός να έχει την υπαλληλική, εργατοτεχνική ιδιότητα • Να είναι ασφαλισμένος για τον κλάδο σύνταξης σε οποιονδήποτε ασφαλιστικό φορέα • Πριν από την αποχώρηση ή την απόλυσή του, να έχει συμπληρώσει τις προϋποθέσεις για τη χορήγηση πλήρους σύνταξης γήρατος, χωρίς όμως να απαιτείται να έχει συνταξιοδοτηθεί.
Εννοείται βέβαια ότι δεν είναι υποχρεωτική για την επιχείρηση η απόλυση του ιδιωτικού υπαλλήλου ή η αποχώρησή του από την εργασία μόλις συμπληρώσει τις προϋποθέσεις για να λάβει πλήρη σύνταξη γήρατος. Μπορεί, επομένως, ο εργοδότης να τον διατηρήσει στην εργασία του για όσο χρονικό διάστημα έχει ανάγκη τις υπηρεσίες του. Αυτή η δυνατότητα δεν αναιρεί σε καμία περίπτωση το δικαίωμα του μισθωτού να προτιμήσει, αντί να συνεχίσει την εργασία του, να προχωρήσει στις ανάλογες διαδικασίες προκειμένου να συνταξιοδοτηθεί όπως έχει από τον νόμο δικαίωμα, λαμβάνοντας συγχρόνως και την αποζημίωση που αναφέραμε. Δεν εμπίπτουν στην ανωτέρω ρύθμιση όσοι μισθωτοί συμπληρώνουν τις προϋποθέσεις για τη λήψη μειωμένης σύνταξης γήρατος ή σύνταξης λόγω αναπηρίας από τον φορέα κύριας ασφάλισής τους και, κατά συνέπεια, εάν μεν απολυθούν από τον εργοδότη τους, δικαιούνται πλήρη την αποζημίωση απόλυσης, εάν δε αποχωρούν οικειοθελώς, δεν δικαιούνται καμιά αποζημίωση (ΑΠ 67/1991, 414/1991, 989/1991).
Πηγές Βαρχαλαμά, Ε. και Σταμάτη, Α. (2012). Ατομικές & Συλλογικές Εργασιακές Σχέσεις ‒ Βασικά Στοιχεία και Έννοιες, ΙΝΕ-ΓΣΕΕ
Ζερδελής, Δ. (2007). Εργατικό Δίκαιο ‒ Ατομικές Εργασιακές Σχέσεις, Εκδόσεις Σάκκουλα
Κουκιάδης, Ι. (2012). Εργατικό Δίκαιο ‒ Ατομικές Εργασιακές Σχέσεις, 6η Έκδοση, Εκδόσεις Σάκκουλα
Λαναράς, Κ. (2014). Νομοθεσία Εργατική και Ασφαλιστική, Εκδόσεις Σάκκουλα
Ληξουριώτης, Ι (2011). Ατομικές Εργασιακές Σχέσεις, 2η Έκδοση, Νομική Βιβλιοθήκη
Παναγιώτου, Γ. (2011). Αποζημίωση Συνταξιοδότησης και Συμβάσεις Ορισμένου Χρόνου, ΕΕργΔ 2011, 1210 επ.
Ενημέρωση για το Δίκτυο Πληροφόρησης και Συμβουλευτικής Εργαζομένων
Το Δίκτυο Πληροφόρησης και Συμβουλευτικής του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ είναι ένα καινοτόμο πρόγραμμα με στόχο την παροχή, αφενός έγκυρης και έγκαιρης πληροφόρησης σχετικά με θέματα κοινωνικής ασφάλισης, εργασιακών σχέσεων και απασχόλησης και αφετέρου συμβουλευτικής υποστήριξης σε εργαζόμενους Έλληνες και οικονομικούς μετανάστες.
Οι υπηρεσίες πληροφόρησης παρέχουν τη δυνατότητα ενημέρωσης σχετικά με: o τις εξελίξεις στην κοινωνική ασφάλιση και τις εργασιακές σχέσεις o τις συνεχείς αλλαγές στην απασχόληση και την αγορά εργασίας o τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης του κάθε εργαζόμενου o τα εργασιακά δικαιώματα o τις συνθήκες εργασίας o τις συνδικαλιστικές δομές στον κλάδο και την επιχείρηση του κάθε εργαζόμενου o τα προγράμματα κατάρτισης.
Οι υπηρεσίες συμβουλευτικής στόχο έχουν την υποστήριξη και ενδυνάμωση των εργαζομένων. Στα πλαίσια της συμβουλευτικής παρέχονται οι εξής δυνατότητες: o επικαιροποίηση του βιογραφικού σημειώματος o ανάπτυξη δεξιοτήτων o διερεύνηση εναλλακτικών λύσεων ως προς τη διαχείριση της επαγγελματικής σταδιοδρομίας o παρακίνηση για υιοθέτηση νέων σχημάτων, συμπεριφορών και στάσεων στον κόσμο της εργασίας o βελτίωση των διαπροσωπικών και των επαγγελματικών σχέσεων o διαχείριση ζητημάτων που άπτονται του εργασιακού περιβάλλοντος και της επαγγελματικής σταδιοδρομίας.
Στα πλαίσια του Δικτύου Πληροφόρησης και Συμβουλευτικής ο κάθε εργαζόμενος ή / και ο κάθε συλλογικός φορέας εργαζομένων μπορούν δωρεάν να:
• Υποβάλλουν εξατομικευμένα ερωτήματα σχετικά με θέματα κοινωνικής ασφάλισης, εργασιακών σχέσεων ή απασχόλησης, αποφεύγοντας έτσι μία αρχική νομική προσέγγιση από δικηγόρο, που θα επιβάρυνε οικονομικά τους εργαζόμενους. • Λαμβάνουν μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ενημερωτικά σημειώματα γενικού ενδιαφέροντος σχετικά με εργασιακά και ασφαλιστικά θέματα. • Λαμβάνουν ατομική ή ομαδική συμβουλευτική υποστήριξη.
ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΙΝΕ/ΓΣΕΕ Δωδεκανήσου, Γεωργίου Μαύρου 7, Ζέφυρος, Ρόδος Τηλέφωνα: 22410 – 70406, 7, 8 www.inegsee.gr , e-mail: rodosinediktio@inegsee.gr
