ΜΙΑ ΜΙΚΡΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΓΙΑ ΝΑ ΜΗΝ ΞΕΧΝΑΜΕ
Το 1983 μαζί με μια ομάδα συναδέλφων, μας ανατέθηκε να σχεδιάσουμε το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο της Ρόδου από τον αείμνηστο Αντώνη Τρίτση. Εγώ είχα αναλάβει το θέμα των δρόμων, συγκοινωνιών και κυκλοφορίας. Η μελέτη αυτή εγκρίθηκε από το Υπουργείο τον Μάρτιο του 1987 (ΦΕΚ 193/Δ/87). Να λοιπόν τι περιλάμβανε αυτή η μελέτη:
1ο για τον περιαστικό χώρο της πόλης:
«Στο οδικό δίκτυο προτείνεται η κατασκευή αρτηριών που θα εξυπηρετούν τις κυκλοφοριακές ανάγκες του βόρειου τμήματος του νησιού και ταυτόχρονα θα αποσυμφορούν την πόλη.
Συγκεκριμένα προτείνεται η δημιουργία νέου οδικού άξονα που θα συνδέει την πόλη με το αεροδρόμιο, ανακουφίζοντας την παραλιακή αρτηρία και την επιβάρυνση του κέντρου της πόλης. Ο άξονας αυτός παρακάμπτει από τα νότια την Κρεμαστή και την Φιλέρημο και θα συνδέεται με την πόλη μέσω Μέγγαβλης.
Στη συνέχεια μέσω της περιφερειακής αρτηρίας του νέου σχεδίου θα συνδέεται χωρίς δυσκολία με το εσωτερικό της πόλης, τις παραγωγικές ζώνες και το λιμάνι.
Για τη σύνδεση του αεροδρομίου με τις ανατολικές ακτές και το Φαληράκι, προτείνεται η δημιουργία νέας οδικής αρτηρίας από την Παστίδα,- σε συνέχεια της προηγουμένης αρτηρίας που προτάθηκε, μέχρι την Εθνική Οδό Ρόδου-Λίνδου.
Για τη σύνδεση του παραλιακού άξονα Κρητικά - Ιαλυσός με την ενδοχώρα της πόλης και το λιμάνι προτείνεται η χάραξη νέου δρόμου μέχρι την περιφερειακή
του νέου σχεδίου, καταργώντας τον υφιστάμενο άξονα από Μήδεια προς Φανερωμένη ώστε να αποφεύγεται η επιβάρυνση της πόλης που προέρχεται από τα χωριά της δυτικής πλευράς.
Τέλος προτείνεται η βελτίωση και δια πλάτυνση των δρόμων από Κανδηλί προς Ασγούρου και από Μέγγαβλη προς Ασγούρου. Προτείνεται επίσης η δημιουργία παρακαμπτήριου της παραλιακής λεωφόρου Καλλιθέας στο Φαληράκι.
Στις εγκαταστάσεις μαζικών μεταφορών οι ανάγκες εξυπηρετούνται πέρα από την επέκταση του λιμανιού και τον εκσυγχρονισμό της υποδομής του αεροδρομίου Παραδεισίου, με την δημιουργία νέας μαρίνας σκαφών αναψυχής».
2ο για τον εσωαστικό χώρο της πόλης:
«Η Ρόδος εξαιτίας της γεωγραφικής της ιδιομορφίας και τοπογραφίας και δομής της πόλης, αντιμετωπίζει έντονα κυκλοφοριακά προβλήματα.
Η σημαντικότερη παρέμβαση για την ανακούφιση της κατάστασης είναι η δημιουργία περιφερειακού δακτυλίου, που θα ξεκινά από το λιμάνι και περνώντας από τα νότια του υφιστάμενου οικισμού, θα καταλήγει στα Κρητικά, συνδέοντας όλους τους υφιστάμενους και προβλεπόμενους άξονες προς το υπόλοιπο νησί.
Ο δρόμος αυτός θα είναι ταχείας κυκλοφορίας και θα συνδέει τις εισόδους της πόλης με το κέντρο της πόλης, τις παραγωγικές ζώνες και το λιμάνι, αποφεύγοντας τις διαμπερείς. κινήσεις μέσα από την πόλη, όπως γίνεται σήμερα.
Η σύνδεση της Ρόδου με τις δυτικές ακτές και το αεροδρόμιο, συμπληρώνεται με νέο εσωτερικό οδικό άξονα μέσω Μέγγαβλης που θα αποσυμφορήσει τον υφιστάμενο παραλιακό δρόμο.
Στην κεντρική περιοχή του οικισμού γίνεται μια ολική αναδιάρθρωση του συστήματος κυκλοφορίας των οχημάτων και παράλληλα δημιουργείται ένα ολοκληρωμένο πλέγμα αξόνων ροής πεζών.
Κυρίαρχο στοιχείο του συστήματος κυκλοφορίας οχημάτων είναι η δημιουργία κόμβων στους οποίους πριμοδοτείται η περιμετρική κυκλοφορία και ταυτόχρονα αποθαρρύνεται η διαμπερής κυκλοφορία. Στους κόμβους αυτούς έχουν προτεραιότητα τα διερχόμενα οχήματα και στους άλλους δρόμους η κυκλοφορία δικαιολογείται μόνο για λόγους πρόσβασης. Οι εσωτερικοί δρόμοι που έχουν χαρακτήρα συλλεκτηρίων χρησιμεύουν για να εξυπηρετούν τα λεωφορεία και τις ανάγκες της στάθμευσης.
Ο κυριότερος κυκλοφοριακός λοβός είναι η Αλεξάνδρου Διάκου, Αλεξ. Παπάγου, Ελευθερίας, Παπανικολάου, Ακτή Μιαούλη και πάλι Αλεξάνδρου Διάκου. Παράλληλα μονοδρομούνται ορισμένες αρτηρίες και γενικά βελτιώνεται η διοχετευτική ικανότητα των κόμβων στην οδό Δημοκρατίας που είναι και η πιο φορτισμένη του οικισμού.
Το πλέγμα αξόνων ροής πεζών στην κεντρική περιοχή καθώς και την Παλαιά Πόλη εναρμονίζεται απόλυτα με το προτεινόμενο σύστημα κυκλοφορίας οχημάτων καθώς και με την διάρθρωση του συστήματος δημοσίων συγκοινωνιών».
Περιληπτικά οι προτάσεις αυτές είναι οι τρεις κύριοι άξονες: 1. «Είσοδος πόλης από Αεροδρόμιο», 2. «Τσαϊρι – Αεροδρόμιο», 3. «Περιμετρικός της πόλης» και οι «Πεζοδρομήσεις» στο κέντρο της πόλης. Ο σημερινός δρόμος «Τσαΐρι – Αεροδρόμιο» περιέχει και το πρώτο τμήμα του δρόμου «Νέα είσοδος πόλης».
Όσες από αυτές τις προτάσεις υλοποιήθηκαν, δηλαδή ο δρόμος Τσαΐρι- Αεροδρόμιο, τμήμα του Περιμετρικού και οι Πεζόδρομοι στη πόλη, έδειξαν την χρησιμότητά τους για να μην πω την αναγκαιότητά τους. Όμως μόνο πέντε άτομα από το πολιτικό φάσμα όλης αυτής της περιόδου είδαν θετικά αυτές τις προτάσεις. Πρώτη η κ. Αγγελική Συνοδινού νομάρχης, ο κ. Σάββας Καραγιάννης Δήμαρχος, ο κ. Γιώργος Χαραμπόπουλος νομάρχης, ο κ. Γιάννης Παρασκευάς νομάρχης και ο κ. Γιώργος Γιαννόπουλος δήμαρχος. Τις εποχές μάλιστα που οι οικονομικές δυνατότητες ήταν μεγάλες κάποιοι πολιτικοί, όχι μόνον δεν ενδιαφέρθηκαν αλλά και ορισμένοι από αυτούς τις θεωρούσαν ως ανοησίες. Άδικα τους πιέζαμε τότε ως ΤΕΕ να προχωρήσουν στην υλοποίηση τους. Επί εποχής του κ. Καργιάννη έγιναν 4 πεζόδρομοι: Θεοδωράκη, Τσαλδάρη, Μανδηλαρά και Θέμελη. Οι αντιδράσεις των περιοίκων δεν άφησε την υλοποίηση άλλων. Ο κ. Γιαννόπουλος δέχτηκε να γίνουν όλοι οι στενοί δρόμοι των Μαρασιών πεζόδρομοι. Τώρα το κέντρο της πόλης ανασαίνει κοινωνικά και οικονομικά χάρη σε αυτούς.
Όμως φαίνεται ότι ο χρόνος φέρνει φρόνηση. Έστω και αργά, κάλιο αργά παρά ποτέ, μας αναγγέλθηκε και η κατασκευή της νέας εισόδου της πόλης. Ελπίζω αυτός ο οδικός άξονας να μην μείνει χωρίς την ολοκλήρωση του περιμετρικού, που θα είναι ο κύριος κυκλοφοριακός πνεύμονας της πόλης.
Πρέπει να φανταστεί κανείς ότι για να αποδεσμεύσουμε τον παραλιακό δρόμο της Ιαλυσού από την κυκλοφορία πρέπει να δοθεί η δυνατότητα στον άξονα αυτόν να διοχετεύει τη κυκλοφορία μέσω των Κρητικών. Αλλιώς δεν θα μπορέσει να βοηθήσει καθόλου προς αυτή τη κατεύθυνση. Ας σημειώσουμε ότι η Ιαλυσός είναι η πρώτη στην Ελλάδα σε πυκνότητα ξενοδοχειακών κλινών. Επίσης η δημιουργία του Περιμετρικού, όπως σημειώνεται από την αρχική πρόταση θα μειώσει στο ελάχιστο τις διαμπερείς κινήσεις σε όλο το εύρος της πόλης. Το πόσο είναι φορτωμένη η πόλη από τους κυκλοφοριακούς φόρτους θα φανεί μόλις μονοδρομηθεί ο παραλιακός δρόμος που περνά από το λιμάνι. Αυτή η προσπάθεια πιστεύω ότι θα ανακληθεί άμεσα, όπως και άλλες που έχουν γίνει κατά καιρούς και που οι συνθήκες δεν επέτρεψαν να δει κανείς τις επιπτώσεις τους.
Μπράβο λοιπόν στις πολιτικές αρχές που συνέβαλαν στο να προωθηθεί η ολοκλήρωση ενός έργου, που έπρεπε να είχε γίνει από τη δεκαετία του 1990.
ΝΙΚΟΛΟΣ ΦΑΡΜΑΚΙΔΗΣ
ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ
