Ομολογώ ότι δεν πρόλαβα κανέναν ντελάλη, ούτε και καμιά από τις περίφημες διαλαλίστρες του χωριού μου.
Οι παλιοί λένε πως όλα τα νέα, τα καλά ή εκείνα τα κακορίζικα, που κανένας δε τα θέλει, τα μάθαιναν από κείνους! Όλα αυτά ήταν στις εποχές που σήμερα ίσα που χωρούν στα μυθιστορήματα, μονάχα ο χτύπος μιας καμπάνας σα να ξέμεινε ανόθευτος κι ολόιδιος από τότε.
Τα πρώτα καλοκαίρια στις Μενετές, αν και κάπως μακριά από του γυαλού το κύμα, μπορούσες να μυρίσεις τη θάλασσα κι έπειτα, σε κάθε στιγμή, να κάμεις μια και να αγγίξεις την εικόνα να Της Παναγίας, που έστεκε και δεν έπαψε να παραστέκει ολοζώντανη δίπλα μας.
Γιατί, όπως σε κάθε χωριό της Καρπάθου, το χαρακτηρίζει η αγνή του πίστη και η προσήλωση στις παραδόσεις. Έτσι και στις Μενετές, όλο το χρώμα κι γλύκα του χωριού λες και ανέδυε από την αυλή της εκκλησίας!
Κι ήταν τόση δύναμη που έφτανε ένας χτύπος της καμπάνας για μας κάμει όλους, μικρούς και μεγάλους, να αναρωτηθούμε τι άραγε να συμβαίνει και να τρέξουμε με μεγάλες δρασκελιές στην μικρή κάτω πλατεία.
Εκείνο που, σα μεγαλώσαμε, δύσκολα καταπίναμε ήταν το μεγάλο ρολόι και οι συχνά ακανόνιστοι χτύποι του!
Μόνο μια φορά, σαν ήταν μισάωρο, όμως η καμπάνα έπαιρνε φωτιά όταν το ρολόι έφτανε στις ακέραιες ώρες. Χτυπούσε τόσες φορές όσες ήταν και η ώρα κι έτσι τα χαράματα, μέσα στην απόλυτη ησυχία, άκουγες την καμπάνα και πεταγόσουν από το κρεβάτι.
Πολλοί ήταν εκείνοι που γκρίνιαζαν, ιδιαίτερα από τους καλοκαιρινούς παραθεριστές. Έλεγαν πως δεν ήταν πράματα αυτά, πως τις πρωινές ώρες έπρεπε να σωπάσει το ρολόι και να μας αφήσει στην ηρεμία μας.
Δεν θυμάμαι τι απέγινε εκείνη η γκρίνια, ίσως κάποια καλοκαίρια να το έκλεισαν, όμως πρόσφατα έμαθα την ιστορία του πρώτου ρολογιού των Μενετών κι αποφάσισα να τη μοιραστώ μαζί σας.
Ήταν δεκαπενταύγουστος του 1959 κι όλο το χωριό είχε φούρια και μεγάλη χαρά, γιατί μόλις είχε τοποθετηθεί το μεγάλο ρολόι στο καμπαναριό της Παναγίας και θα ξεκινούσε την ακάματη δουλειά του.
Αιτία για να μπει η ώρα με ακρίβεια, στην καθημερινότητα των Μενετιατών, ήταν οι απόδημοι της Αυστραλίας!
Τα ξενάκια του χωριού, όχι μόνο δεν είχαν ξεχάσει τον τόπο τους, αλλά κάθε τόσο φρόντιζαν κάτι να αναστήσουν. Κι αυτή τη φορά έκαναν ένα μεγάλο δώρο. Δεν ήταν κάτι φτηνό, πρόκειται για ένα μεγαλοπρεπές τρίπλευρο ρολόι, περιμέτρου 1,25 μέτρου.
Μάλιστα οι Μενετιάτες δεν λυπήθηκαν χρήματα, διάλεξαν την γερμανική μάρκα KORFHAGE& SOHNE. Μια διάσημη οικογενειακή επιχείρηση, που φτιάχνει ρολόγια μεγάλων μηχανισμών από τις αρχές του 19ουαιώνα, με αμέτρητα βραβεία και διεθνή αναγνώριση!
Το ρολόι, αφού πήρε θέση σε ξύλινα κασόνια, ταξίδεψε σιδηροδρομικώς από τη Βρέμη στην Αθήνα και από εκεί μπήκε στο βαπόρι της γραμμής, ένιωσε τη θάλασσα του νότου και ξεμπάρκαρε στην Κάρπαθο.
Μαζί του και ο αντιπρόσωπος στην Ελλάδα Μίμης Ανδρεάδης, ο οποίος και τοποθέτησε το σύστημα στο καμπαναριό.
Την παραμονή της Παναγίας του 1959, την πιο λαμπρή και μεγάλη λειτουργία του ναού, το ρολόι πήρε μπροστά.
Όλο το χωριό ήταν στην αυλή της εκκλησίας, γιόρταζε τη Χάρη της Παναγίας, ενώ ταυτόχρονα άκουγαν τους πρώτους χτύπους του.
Το καλωσόρισμα έγινε από τον εφημέριο Απερίου Νικόλαο Παναγιώτου, λόγω της απουσίας του μητροπολίτη Καρπάθου. Από τη μεριά των δωρητών ανέλαβε να πει δυο λόγια ο σεμνός λόγιος της Καρπάθου Αναστάσιος Ν. Φράγκος.
Η πράξη των δωρητών είναι πολύ σπουδαία, ειδικά αν αναλογιστούμε ότι αυτοί οι άνθρωποι ταξίδεψαν χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά από το τόπο τους, σχεδόν όλοι δούλευαν από την αυγή μέχρι τη δύση του ήλιου, δίχως να μετρούν κόπο και χρόνο κι όμως προτίμησαν τις οικονομίες τους να τις κάνουν ένα ρολόι, δώρο για το χωριό τους!
Ίσως γιατί οι ίδιοι να έζησαν με την έλλειψη της ώρας και γνώριζαν την πρακτική της αξία. Γνώριζαν πως είναι να υπολογίζεις με τον ήλιο και να κάνεις στο περίπου για τις δουλειές σου, έτσι έδωσαν οριστική λύση.
Οι Καρπάθιοι μετανάστες στις πιο δύσκολες εποχές έβαλαν πλάτη και φρόντισαν το νησί τους. Σε κάθε ένα από τα χωριά υπάρχουν μικρές και μεγάλες ιστορίες από τις προσφορές τους που αξίζει τον κόπο να τις γνωρίσουμε και να τις κρατήσουμε ζωντανές στον χρόνο.
Για την ιστορία αντιγράφω από την εφημερίδα ΡΟΔΙΑΚΗ τα ονόματα των δωρητών του ρολογιού της Παναγίας Μενετών.
«Γερογιάννης Εμμανουήλ, Γερογιάννης Μηνάς, Γεραπετρίτης Ιωάννης, Γεραπετρίτης Γεώργιος, Διακομιχάλης Πολυχρόνης, Διακομιχάλης Νικόλαος, Διακομιχάλης Σταύρος, Διακομιχάλης Εμμανουήλ, Διακομιχάλης Μιχαήλ, Επιτρόπου Μιχαήλ, Ιωαννίδης Μηνάς, Μαρής Μηνάς, Μαρής Ηλίας, Μαρής Γιώργος, Μιχαηλίδης Μιχαήλ, Μαναρουλάς Μιχαήλ, Οικονομίδης Μηνάς, Οικονομήδης Ιωάννης, Ρηγοπούλης Βασίλειος, Ρηγοπούλης Ηλίας, Σακελλάκης Γιώργος, Φράγκος Μιχαήλ».
