Μην περιμένετε σπαθιά, μάχες, ποδοβολυτό από αλόγατα κι αίμα στις στράτες!
Σε τούτη την καθαρόαιμη πειρατική ιστορία δεν υπάρχουν πικροί αναστεναγμοί από αλυσοδεμένους σκλάβους.
Μια ρομαντική ερωτική περιπέτεια, ξεχασμένη μέσα στις στάχτες από το παρελθόν, που μοιάζει να έτρεξε και χώθηκε βαθιά μέσα στο άπειρο, από εκεί ,τέτοιες βουβές κι άχρωμες εποχές, πιάνει έναν-έναν τους βράχους του Αιγαίου και σε αυτούς ξομολογείτε την ιστορία της!
Όλα ξεκίνησαν από μια γυναίκα, μια φλογερή Ισπανίδα, που βρέθηκε σχεδόν με το ζόρι στην Κάρπαθο, μα το γραμμένο της ήταν διαφορετικό, με κάποιο τρόπο της έπρεπε να γίνει Βασίλισσα κι αν η μοίρα σου χρωστά, μην αμφιβάλλεται πως με κάποιο τρόπο όλα θα στα δώσει, το θέμα είναι εσύ, πρώτα να μπορέσεις και να μυριστείς τα δώρα της κι έπειτα να μην έχεις τρύπια χέρια και στενή καρδιά.
Θαρρώ λοιπόν πως ξημέρωνε μια σκόλη, όταν στο ήσυχο λιμάνι της Καρπάθου, που τότε πρέπει να ήταν το Φοινίκι, είχαν παραταχθεί 3 αρματωμένες γαλέρες, μα έμοιαζαν σα διψασμένα ξύλινα βουνά! Ανάμεσα τους το τρομερό αήττητο σκαρί ΜΑΥΡΟ ΓΕΡΑΚΙ.
Οι ντόπιοι τρόμαξαν από το θόρυβο που κάναν τα κουπιά. Είδαν και τις βάρκες που ήταν σκέτο κατράμι, ε δεν ήθελα τίποτε άλλο! Πάγωσαν με τις φοβερές σκιές των πειρατών, που χοροπηδούσαν μέσα στη θάλασσα και πάλευαν να καβαλήσουν τη στεριά. Ήταν συνηθισμένοι στις επιδορμές, αμέσως πιάσαν τα μάτια τους για τα γύρω βουνά, μα όσοι δεν πρόλαβαν να ξεφύγουν άκουσαν τους τριμμάτιες κουρσάρους να τους φωνάζουν στα ελληνικά να γυρίσουν πίσω!
Ετούτοι οι θαλασσινοί αγριάνθρωποι δεν έψαχναν να αρπάξουν σκλάβους, μήτε γύρευαν κάτι από το βιος των κατοίκων, ήταν η ομάδα του ξακουστού πειρατή Ιωάννη Καψή και διάλεξαν την Κάρπαθο με μια ιδιαίτερη αποστολή, ήθελαν να δώσουν ένα μάθημα στον τύραννο του νησιού, τον Ισπανό τυχοδιώκτη Φαρνούτσο, που δήλωνε πρίγκιπας και ταλαιπωρούσε τους ντόπιους.
Αυτός ο τύπος οργάνωνε σκλαβοπάζαρα κι ήταν αγαπητός σε όλο το σκυλολόϊ από Βενετούς, Ισπανούς και Αιγύπτιους πειρατές.
Οι τύραννοι δεν αλλάζουν, δειλός και λίγος ο Φαρνούτσο, μόλις του ψέλλισαν την πληροφορία για την επιδρομή διάλεξε να κρυφτεί, να χωστεί σε ένα μυστικό δωμάτιο, να αφήσει τους επιδρομείς να αλωνίσουν, να αρπάξουν ότι βρουν και να φύγουν.
Έτσι κι έγινε, ξεσήκωσαν το σύμπαν από τα δυο μεγάλα σπίτια, ότι είχε καταφέρει να κλέψει έφτασε μια στιγμή και του τα άρπαξαν όλα! Ακόμη και 40 σκλάβους, που είχε κλειδαμπαρωμένους, τους φόρτωσαν στα πλοία, θα τους μοσχοπουλούσαν σε κάποιο άλλο σκλαβοπάζαρο. Είπαμε έλληνες πειρατές ήταν ετούτα τα καλόπαιδα!
Είχε σχεδόν τελειώσει η επιδρομή και ο πρωτοπειρατής και καπετάνιος Ιωάννης Καψής, ο «αμφίβιος δαίμων» όπως τον αποκαλούσαν, περπατούσε στα ιδιαίτερα δωμάτια του τύραννου και φώναζε στους δικούς του:
“Αρπάξτε ότι βρείτε, εδώ όλα είναι κλεμμένα. Όχι όμως αίμα, δεν χρειάζεται βία!”
Ένώ ετοιμάζοταν να αποχωρήσει έπεσε πάνω σε μια άγνωστη γυναίκα.
Ήταν μια όμορφη ξανθιά κοπέλα που δεν έδειχνε καθόλου φοβισμένη, μιλούσε σπαστά ελληνικά και του εξήγησε ότι ήταν η ισπανίδα σύζυγος του πρίγκιπα Φαρνούτσο.
Αυτό ήταν, ο έρωτας κρύβεται πίσω από τους τοίχους, χαμογελάει μέσα στους λεπτοδείκτες του χρόνου κι από εκεί έριξε τα φαρμακερά του βέλη!
Τα μάτια του τρομερού πειρατή σα να μαλάκωσαν, έγιναν λίγο πιο υγρά και το μυαλό του ταξίδεψε πάνω στο κορμί της άγνωστης γυναίκας. Είπαν δυο κουβέντες, ταυτόχρονα ο Καψής φώναξε στους δικούς του να τα μαζεύουν και να φεύγουν από το νησί.
Γρήγορα ανέβηκε στο ΜΑΥΡΟ ΓΕΡΑΚΙ, αυτή τη φορά ο αρχιπειρατής δεν ήταν μόνος, δεν ήταν πια τόσο άγριος και το μυαλό του σίγουρα δεν ήταν στη θάλασσα, μα έτρεχε σε ένα άλλο θηλυκό!
Για την ιστορία, όπως αναφέρει ο συγγραφέας Κ. Πολίτης, ο τύραννος της Καρπάθου Φαρνούτσο μόλις βγήκε από την κρύπτη του και αντίκρισε την καταστροφή δεν άντεξε, διάλεξε να πέσει στη θάλασσα και να πνιγεί.
Πάμε στους ζωντανούς που ταξιδεύουν, η μυστηριώδη γυναίκα, που την έλεγαν Ντολόρες, δεν έφερε μεγάλες αντιρρήσεις, μάλιστα μόλις έμαθε ότι ο πειρατής δεν είχε σκοπό να την πουλήσει, ξεθάρρεψε και προσπάθησε να κερδίσει την εμπιστοσύνη του. Κάτι που δεν ήταν και τόσο απαραίτητο, ο τρομερός πειρατής ήταν βαριά ερωτευμένος μαζί της!
Κάθε τόσο έβρισκε μια αφορμή για να χτυπήσει την πόρτα της καμπίνας της, να πει δυο λόγια μαζί της, ήθελε να θαυμάσει τα μάτια, τα χέρια και ότι άλλο μας επιτρέπεται να γράψουμε στο άψυχο χαρτί.
Λίγες μέρες αργότερα τα πλοία έδεσαν στην Μήλο, η υποδοχή του έμοιαζε με πανηγύρι. Ο Καψής ενθουσιάστηκε, γύρισε στο πλοίο και στους δυο αδελφούς του, τους πειρατές Νίκο Κάψη και Καπετάν Τρομάρα, τους ανακοίνωσε ότι είχε αποφασίσει να αφήσει τη θάλασσα, θα έμενε στη στεριά! Αμέσως μετά έτρεξε στο δωμάτιο της Ντολόρες, εξομολογήθηκε τις σκέψεις του για στεριανή ζώη κι εκείνη τον άκουσε με ενδιαφέρον και περίμενε να της πει μια μαγική λέξη!
Κάποτε η κουβέντα έφτασε εκεί, δεν άντεξε και της είπε ότι την αγαπά!
Της πρότεινε να τον ακολουθήσει, για να την κάνει…Βασίλισσα!
Η Ντολόρες άλλαξε όνομα, έγινε η Βασίλισσα Εκατερίνη της Μήλου, ενώ η φιέστα και τα γλέντια της στέψης δεν είχαν προηγούμενο.
Οι Μηλιοί, με χαρακτήρα θαλασσινό κι αδούλωτο, θαύμαζαν τα κατορθώματα του αρχιπειρατή Καψή, δεν σήκωναν τον Τουρκικό ζυγό, έτσι πολύ γρήγορα τον αναγνώρισαν ως άρχοντά τους.
Ήταν το 1677 και στον Μητροπολιτικό Ναό των Ελλήνων ο Λατίνος Επίσκοπος κρέμασε στο λαιμό του πειρατή μια ολόχοντρη χρυσή αλυσίδα και ο λαός φώναξε:
- Ζήτω ο Καψής.
Το ζευγάρι έμεινε σε ένα καπετανόσπιτο, που το φρουρούσαν 25 ένοπλοι, ενώ όταν περπατούσε στο δρόμο τον συνόδευαν 50 φρουροί! Ο νέος Βασιλιάς, λένε τα κιτάπια, προσπάθησε να φέρεται δίκαια, έτσι κέρδισε την εμπιστοσύνη και την αγάπη των απλών ανθρώπων.
Δυο περιηγητές, ο Τουρνερόφ και ο Σαζέν, που επισκέφθηκαν εκείνη την εποχή τη Μήλο αφηγήθηκαν ότι ο Καψής ήταν “ανδρείος, ικανότατος και δίκαιος και είχε όλα τα προσόντα πραγματικού ηγεμόνα”.
Ο Καψής βασίλεψε στη Μήλο μονάχα για τρια χρόνια, μα ήταν τρια χρόνια ευδαιμονίας από έναν πειρατή-Βασιλιά. Και μια υπέροχη Βασίλισσα που είχε τρόπο και φρόντιζε το νησί. Κάτι σαν τα παραμύθια και επειδή η ιστορία μας είναι κάπου 350 χρόνια προς τα πίσω, όλα φαίνονται ακόμη πιο γλυκά!
Η Πύλη, δηλαδή οι Τούρκοι, βλέποντας τα μέτρα που έπαιρνε ο Καψής και την αγάπη που του είχαν οι ντόπιοι, βάλθηκαν να τον ξεπαστρέψουν πονηρά, δεν τους πολυ έπαιρνε να μετρηθούν στα ίσια μαζί του.
Έστειλαν τρεις γαλέρες με την πρόφαση να εισπράξουν τους φόρους.
Μόλις τα πλοία αγκυροβόλησαν ο Διοικητής Καπουδάν Πασάς τον επισκέφθηκε και τον διαβεβαίωσε για την εκτίμηση που του είχε ο Σουλτάνος και ότι, δήθεν, θα συνέχιζε να τον εκτιμά, όσο ο Καψής θα αναγνώριζε ως αφέντη το Σουλτάνο.
Στη συνέχεια κάλεσε τον Βασιλιά στη Γαλέρα για να γευματίσουν μαζί.
Ο Καψής για να μην φανεί εχθρικός απέναντι στους Τούρκους επισκέφθηκε το πλοίο συνοδευόμενος μόνο από 12 στρατιώτες.
Μόλις επιβιβάστηκε του όρμησε ένα τσούρμο από Τούρκους στρατιώτες, αφού του αφαίρεσαν τη χρυσή αλυσίδα από το λαιμό, τον έδεσαν με αλυσίδες και τον πέταξαν στο πιο βαθύ αμπάρι.
Αμέσως σήκωσαν τα πανιά και ξεκίνησαν για την Κωνσταντινούπολη, λίγες μέρες αργότερα μεταφέρθηκε στις φυλακές Επταπυργίου. Ένα πρωινό τον οδήγησαν αλυσοδεμένο στη θέση Μπάνιο και τον κρέμασαν. Αυτός ήταν ο πρώτος έλληνας βασιλιάς μετά την πτώση του βυζαντίου που απαγχονίστηκε στην Κωνσταντινούπολη.
Οι μαρτυρίες για την καταγωγή και το ξεκίνημα της δράσης του Ιωάννη Κάψη είναι αμφιλεγόμενες. Σύμφωνα με μια πληροφορία, ο Κάψης καταγόταν από οικογένεια αρματολών του Λιδωρικίου, η οποία συμμετείχε στην εξέγερση που είχε ξεσπάσει με παρακίνηση των Βενετών στη Στερεά Ελλάδα και κατόπιν μετέφερε την πειρατική του δράση στο Αιγαίο. Σύμφωνα με μία άλλη ήταν Μηλιός και στράφηκε στην πειρατεία, αφού διατέλεσε ένας από τους φημισμένους Μηλιούς πιλότους, που πλοηγούσαν τα διερχόμενα από το Αιγαίο ευρωπαϊκά πλοία.
Το θέμα είναι ότι η Κάρπαθος μπλέκεται στην ιστορία του πειρατή-βασιλιά Καψή από τον Κ .Πολίτη το 1931!
Σε μια άλλη εκδοχή, από τον Γιώργο Κούκα, στο περιοδικό « Ιστορία Εικονογραφημένη» , τεύχος 26, δεν αναφέρεται η Κάρπαθος και γράφεται πως :
“ο Κάψης, “γνώριζε το Αιγαίο όπως την παλάμη του. Χτυπούσε ,με την ίδια μανία, Ενετούς και Τούρκους”. Κι’ο Καπουδάν Πασάς είχε δώσει εντολές στο Οθωμανικό στόλο να προσέχει : «Διάσωσις με τις λιγώτερες απώλειες , αν εμφανισθή ο Κάψης».
Ο Γ. Κούκας παρουσιάζει διαφορετικά την ιστορία, όπως αναφέρει ο Ιωάννης Καψής γνώρισε την όμορφη κόρη του άρχοντα της Μήλου Αρμένη και την παντρεύτηκε. Αλλαγμένος, για λίγο, παράτησε τα κύματα και τις συγκινήσεις τους κι’ εγκαταστάθηκε στα κτήματα του πεθερού του, που ήταν τόσο πλούσιος ώστε χάρισε , «διά ψυχικόν», «το μοναστηράκι της Παναγίας της λεγόμενης Μισοσπορίτισσα» κι’ είχε δικιά του εκκλησιά , την «Παναγία Αρμένη».
Εγώ πάντως διαλέγω την Ντολόρες!
Η ιστορία του Κ. Πολίτη, έχει περισσότερο σασπένς, άσε που κάνει την Κάρπαθο πρωταγωνίστρια.
Πηγές
Οι πειραταί των Ελληνικών θαλασσών, Κ. Πολίτη, Βιβλιοθήκη “Πατρίδος” 1931
Πειρατές, Ρόζα Φρέρη, Υπεύθυνη Πολιτιστικών Θεμάτων ΔΠΕ Ν.Κυκλάδων
ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΨΗΣ , Ο ΛΙΔΟΡΙΚΙΩΤΗΣ ΒΑΣΙΛΙΑΣ ΤΗΣ ΜΗΛΟΥ, http://www.lidoriki.com/2013/06/blog-post_4374.html
