Το ξεχασμένο λάμδα του ξεχασμένου Καστελλόριζου, του Πανταζή Χούλη

Στο Καστελλόριζο πήγα στις πρώτες τάξεις στο δημοτικό, στη Σαντραπεία Σχολή, και ήταν τότε που η δασκάλα μού έβαλε μηδέν στην ορθογραφία. Από τότε, σε πείσμα, έγινα ορθογραφικά απαιτητικός.

Το 1995 πήγα Αυστραλία, όπου σπούδασα και δούλεψα στο Πανεπιστήμιο. Όμως πρόσφατα, η αγάπη μου για το νησί με ξανάφερε πίσω στα παλιά σοκάκια και στην κρυστάλλινη θάλασσα. Διότι, πιστεύω πως η Ελλάδα είναι η πιο όμορφη χώρα, και το Καστελλόριζο ο πιο όμορφος τόπος της Ελλάδας.

Κάτι όμως είχε αλλάξει. Με έκπληξη ανακάλυψα πως το νησί είχε χάσει την ταυτότητα του ονόματός του. Κάθε μέρα έβλεπα να γράφεται ως «Καστελόριζο», με ένα λάμδα, σε τουριστικά είδη, επιχειρήσεις, ακόμα και σε αεροπορικές εταιρίες.

Μα, έλεγα, αφού πάντα το γράφαμε με δύο λάμδα, τι συνέβη και άλλαξε; Όταν ρωτούσα, οι κάτοικοι με κοιτάζανε απορημένοι και συμφωνούσαν πως το Καστελλόριζο γράφεται με δύο λάμδα, όπως και η Ελλάδα. Και η σύγκριση δεν είναι ατυχής, αφού το όνομα της Ελλάδας είναι τριών χιλιετηρίδων, ενώ το υποτιμημένο όνομα του Καστελλορίζου είναι οχτώ αιώνων.

Άλλοι στέκονται στην ξενική του προέλευση αλλά, όπως μια τοπική πηγή εξηγεί, προέρχεται από τη λατινική λέξη «Castello» και τη Δωδεκανησιακή λέξη «(βουνό)ριζο». Άρα είναι κατά το ήμισυ ελληνική. Το νησί έχει και το όνομα «Μεγίστη» που είναι εξολοκλήρου ελληνικό, όπως και το ακόμα παλαιότερο «Κισθήνη». Το όνομα «Καστελλόριζο» όμως, είναι περισσότερο συνδεδεμένο συναισθηματικά με τους κατοίκους και τους μετανάστες του νησιού μας.

Δεν υπάρχει δικαιολογία για την υπεραπλούστευση του ονόματος, αφού είχε ήδη καθιερωθεί σε αναρίθμητα ιστορικά βιβλία, επιγραφές, και πολλές άλλες πηγές, ενώ δεν υπάρχει ούτε ένα βιβλίο του 20ού αιώνα που να το αναφέρει με ένα λάμδα.

Ίσως να ακούγομαι παρανοϊκός και γραφικός, και το μήνυμα να ακούγεται μοναχικό, όμως ο αγώνας για την επανάκτηση της σωστής ονομασίας χαίρει τη συμπαράσταση όλων των κατοίκων και μεταναστών του νησιού.

Σε επικοινωνία με γνωστούς γλωσσολόγους και φιλόλογους που το γράφανε λάθος στα βιβλία τους, κάποιοι συμφωνούσαν να το αλλάξουν, αλλά απαιτούσαν και άλλα στοιχεία. Κάποιοι δεν απαντούσαν καν.

Συνεπώς, μας επιβάλλουν το πώς πρέπει να γράφουμε το όνομα του τόπου μας.

Η σύγκριση με το ότι οι πολιτικοί ξεχνούν το νησί και πολλοί γεωγράφοι ξεχνούν να το συμπεριλάβουν στους χάρτες, είναι αναπόφευκτη. Η ζημιά που έχουν επιφέρει οι υπεύθυνοι αυτής της αυθαίρετης αλλαγής είναι ήδη τεράστια κι έχει προκαλέσει χάος, ειδικά σε Έλληνες εκτός Καστελλορίζου οι οποίοι απλά αντιγράφουν αυτά που διαβάζουν στα λεξικά. Παράλληλα, κάνουμε πολυεπίπεδες προσπάθειες ώστε το όνομα να συγκλίνει ξανά σε μία λέξη, τη σωστή αρχική.

Όταν λοιπόν παραγγείλετε ένα παλιό βιβλίο του Καστελλορίζου από το ebay, Αmazon, ή άλλο διαδικτυακό μαγαζί, μην απορήσετε αν στη λεζάντα του βιβλίου διαβάσετε το όνομα «Καστελλόριζο», ενώ στον ηλεκτρονικό τίτλο «Καστελόριζο».

Εγώ, σαν μαθηματικός που έχω ασχοληθεί με παράδοξα, προσπαθώ να επαναφέρω το σωστό όνομα σε μελλοντικές δημοσιεύσεις πληροφορώντας τους πάντες. Κι αν πρόκειται σαν Έλληνες να οικοδομήσουμε ξανά τη χώρα μας από το μηδέν, ίσως θα έπρεπε να αρχίσουμε από το να γράφουμε σωστά τα ονόματα των ιστορικών μας τόπων.

Στα θετικά, ήδη επιτύχαμε αλλαγές σε Wikipedia, Google-Maps, και άλλες γνωστές ιστοσελίδες. Όμως, όταν δεχόμαστε έναν άδικο πόλεμο από το εσωτερικό της Ελλάδας, τότε τα πράγματα γίνονται πολύ δύσκολα. Φυσικά, σαν Καστελλοριζιοί, δε θα παραδώσουμε τα όπλα.

Σας περιμένουμε να σας φιλοξενήσουμε στο νησί για να δείτε από κοντά το πόσο έχει ριζώσει το κάστρο στις καρδιές μας!

*Ο Πανταζής Χούλης, 44 χρόνων, είναι πρώην καθηγητής Πανεπιστημίου Δυτικής Αυστραλίας και νυν ιδρυτής διεθνούς εκπαιδευτικής εταιρείας.
ΠΗΓΗ: protagon.gr

ένα άρθρο των πρωταγωνιστών

Φωτογραφικό υλικό

Προτάσεις Verena

Αγαπητοί φίλοι, Ο κ. Χατζημάρκος με την παρακάτω επονομασθείσα «διακήρυξη» του μας προκαλεί...
Μπορεί να κάνει σήμερα τον ανήξερο ο δήμαρχος Ρόδου Αλέξης Κολιάδης όμως στην συνεδρίαση του...
Χθες ομόφωνα το περιφερειακό συμβούλιο Νοτίου Αιγαίου αποφάσισε και ζητά την μείωση των ελαφιών στη...
Αρχισαν τα...γαλλικά στο νέο δημοτικό συμβούλιο Ρόδου πολύ νωρίτερα απ ότι αναμενόταν!....Σε μια...