Σαν έμπαινε στο λιμάνι της Καρπάθου, μικροί και μεγάλοι έτρεχαν να δουν την Ελληνική σημαία να ανεμίζει και να χαιρετήσουν τον λεβέντη Κρητικό, τον καπετάν Χαρίδημο Αλεξανδρίδη, που αψηφούσε τους Ιταλικούς νόμους και ανέβαζε τη γαλανόλευκη στο πιο ψηλό άλπουρο της τρικάταρτης «Σοφίας» του.Δυνατό και πάνω από όλα ένα φιλότιμο παλικάρι, αυτός ήταν ο καπετάν Χαρίδημος, με το καϊκι του κουβαλούσε όλα τα καλά του κόσμου από την Σητεία. Έφερνε τρόφιμα κι ένα σωρό εμπορεύματα, που τα είχε ανάγκη η Κάρπαθος.
Γεννημένος το 1873 έμαθε να δουλεύει τα πανιά και γνώριζε με κλειστά μάτια όλους τους καιρούς, έπαιζε στα δάχτυλα του τα λιμάνια και τις θάλασσες.
Σε κείνες τις περασμένες εποχές, που η Οθωμανική αυτοκρατορία έκανε ακόμη κουμάντο στα Δωδεκάνησα, κάπου στο πρώτο σκάσιμο του 20ου αιώνα, αυτός ο καπετάνιος ξέμεινε μια βδομάδα στα Πηγάδια της Καρπάθου, φαίνεται πως είχε αγριέψει το Καρπάθιο πέλαγος και εκείνος δεν είχε κανένα λόγο να ρισκάρει την επιστρόφη του στην Κρήτη.
Τότε λοιπόν γνώρισε και ερωτεύτηκε την Σοφία, τη δεύτερη κόρη του μεγαλέμπορου που συνεργαζόταν, του προύχοντα Γιώργου Χατζηπαναγιώτη.
Τη ζήτησε από τον Καρπάθιο κι εκείνος, που είχε εκτιμήσει τον χαρακτήρα και το ήθος του Λασιθιώτη καπετάνιου, έδωσε με τη ψυχή του την ευχή και την ευλογία του στο αντρόγυνο.
Από τότε ο καπετάν Χαρίδημος έγινε Καρπάθιος! Έδωσε στο τρικάταρτο καϊκι το όνομα της γυναίκας του και μαζί έκαμαν και ανάθρεψαν 9 παιδιά, τέσσερα αγόρια και πέντε κόρες.
Ο πρωτογιός τους γεννήθηκε το 1904, ο Αλέξανδρος Αλεξανδρίδης ήταν σύμφωνα με τα έθιμα του νησιού ο κανακάρης, αλλά ήταν και ο στυλοβάτης της οικογένειας.
Το 1926 έφτασε από την Κρήτη ο Ιωάννης Μοσχούλης, τότε γραμματέας της Δωδεκανησιακής νεολαίας, ήθελε να επιβιβαστεί κρυφά στη “Σοφία”, στο καϊκι του καπετάν Χαρίδημου, με στόχο να οργανώσει στην Κάρπαθο τους πρώτους αντιστασιακούς πυρήνες κατά της Ιταλίας, τον μυρίστηκαν οι Ελληνικές αρχές και δεν του επέτρεψαν το ταξίδι. Ο Μοσχούλης το πέτυχε την επόμενη χρονιά, το 1927, με τη βοήθεια του Μεσοχωρίτη Κωνσταντίνου Σακελλαρίδη βρέθηκε η βάρκα “Βουλκάνο” και 5 Συμιακοί ναυτικοί τον μετέφεραν στην Κάρπαθο, έτσι πάτησε δίχως ιταλική άδεια στο νησί, έκανε κάποιες επαφές, όμως μετά από απίστευτες περιπέτειες πιάστηκε από τους Ιταλούς, κλείστηκε 20 μέρες στη φυλακή και στη συνέχεια απελάθηκε.
Η οικογένεια Αλεξανδρίδη έμεινε στη Κάρπαθο και ο καπετάν Χάρης συνέχισε τα εμπορικά ταξίδια από την Κρήτη, ώσπου οι Ιταλικές φασιστικές αρχές δυσκόλεψαν και στραγγάλισαν τις θαλάσσιες μεταφορές, απαγόρεψαν ακόμη και την Ελληνική σημαία, έτσι ο Αλεξανδρίδης, καθαρός πατριώτης, πήρε τις δυο Σοφίες του, τη γυναίκα του και το πανέμορφο καϊκι του, έβαλε μέσα τα παιδιά τους στα μέσα του ‘30 ανέβηκαν στον Πειραιά.
Οι μεταφορές με τη “Σοφία” συνέχισαν, όμως τώρα πια είχαν οδηγό και καπετάνιο τον 30χρονο πρωτογιό Αλέξανδρο και στη μηχανή ήταν ο τελευταίος γιός του Χάρη, ο Μανώλης Αλεξανδρίδης.
Ο πόλεμος βρήκε τη φαμίλια στον Πειραιά και το τρικάταρτο Σοφία είχε την πιο τραγική μοίρα.
Σε ένα ταξίδι Γερμανοί χτύπησαν το μεγάλο καϊκι, ο καπεταν Χάρης είχε πλήρωμα τους δυο γιούς του, Αλέκο και μηχανικός ο Μανώλης, επίσης είχαν ναυτολογημένο τον Πελοπονήσιο Ηλία Σωτήραλη. Το περήφανο καϊκι “Σοφία” έσπασε και γρήγορα χάθηκε στο νερό, οι τέσσερις ναυτικοί σώθηκαν από του Χάρου τα δόντια.
Τότε η οικογένεια διάλεξε να φύγει για την Κρήτη, ο Αλέξανδρος γνώρισε στην Ιεράπετρα τη γυναίκα της ζωής του, παντρεύτηκε με την Ελένη και έκαμαν δυο γιούς.
Μετά τον πόλεμο και με βοήθεια μια μικρή αποζημίωση και τις οικονομίες του ο πρωτογιός Αλέξανδρος έφτιαξε ένα σκάφος 150 τόνων, έδωσε το όνομα του πατέρα του. Ήταν το πετρελαιοκίνητο “Χαρίδημος” και με αυτό συνέχισε να δουλεύει με τη θάλασσα και να οργώνει όλο το Αιγαίο, έφτανε μέχρι την Αίγυπτο και την Ιταλία.
Κυριακή 17 Νοέμβρη 1957, ήταν η μέρα που διάλεξαν οι μοίρες για να τραβήξουν κοντά τους τον καπετάν Αλέκο.
Το απόγεμα ξεκίνησαν από τη Σάμο με τον “Χαρίδημο” να βρυχάται πάνω στα κύματα και 6 ναυτικούς για πλήρωμα, είχαν φορτώσει ελαιοπυρήνα και τραβούσαν για τη Χίο. Ήταν μεσάνυχτα, μόλις 2 μίλια από το λιμάνι, όταν η θάλασσα φόρεσε τα πιο βαριά της χρώματα, έγινε σκοτεινή, από εκείνες τις στιγμές που θαρρείς πως είναι ολόιδια με το Χάρο.
Το πετρελαιοφόρο δεν τα κατάφερε, ήταν τόσο άγρια καταιγίδα που μπήκε νερό στο αμπάρι και ο πυρήνας βάρυνε και έστειλε μια ώρα αρχύτερα το “Χαρίδημος” στον πάτο της θάλασσας. Από τη μανία της φύσης κατάφεραν να σωθούν μόνο δύο άντρες, ένας ναύτης και ο χειριστής της μηχανής, οι υπόλοιποι τέσσερις ναυτικοί, μεταξύ τους και ο καπετάνιος Αλέκος Αλεξανδρίδης, δεν επέστρεψαν στα σπίτια τους.
Ο καπετάν Αλέκος κολύμπησε, πάλεψε και σκαρφάλωσε στη στεριά, όμως τα απανωτά δυνατά κύματα δεν τον άφησαν, τον πέταξαν με βία πάνω στα βράχια, χτύπησε σε κάποια κοφτερή πέτρα και εκεί ξεψύχησε.
Ο χαμός του καπετάνιου συγκλόνισε Κάρπαθο και Κρήτη, το βαρύ χτύπημα της μοίρας δεν μπόρεσε να ξεπεράσει η μητέρα του Σοφία και μόλις έξι μήνες μετά τον άδικο και απροσδόκητο χαμό του γιού της έφυγε κι εκείνη.
Ο πατέρας του, ο Χαρίδημος Αλεξανδρίδης έφυγε το 1963, ήταν ο ριψοκίνδυνος ναυτικός, που δεν φοβήθηκε το άγνωστο, έμαθε να οργώνει τις θάλασσες σε μια εποχή που πρωταγωνιστούσαν ακόμα κουρσάροι, ενώ το δρόμο έδειχναν το φεγγάρι, τα αστέρια κι αέρηδες!
Είναι ο άγνωστος καπετάνιος που έβαλε πλάτη για να χτιστεί μια άγνωστη στους πολλούς μακρινή πατρίδα.
Ερωτεύτηκε, αγάπησε με πάθος δυο Σοφίες, πρώτα την Καρπαθιά γυναίκα του κι ύστερα το μεγάλο τρικάρτο καϊκι του. Ο καπετάν Χάρης έδεσε την Ιεράπετρα με την Κάρπαθο και έζησε πολλές στιγμές με αληθινό ρίσκο για τη ζωή του, πολλές φορές πλήρωσε με τραυματισμούς την προσπάθεια του.
Σε μια εποχή που όλο το σαματά προκαλούν ψιλόφλουδοι άδειοι τενεκέδες, μονάχα μια μνήμη στον άγνωστο Λασιθιώτη καπετάνιο φτάνει, είναι αρκετή για να μας φωτίσει!
Πηγές
Γιάννης Αλεξανδρίδης, γιος καπετάν Αλέκου
Σοφία Μπέρτου
Μανώλης Κασσώτης, Η Κάρπαθος στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, Αθήνα 2007
