Η επιλογή ως κριτήριο ελευθερίας - Του Θάνου Ζέλκα

Η ΕΠΙΛΟΓΗ ΩΣ ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ -Υπάρχουν πολλές οπτικές για να εξετάσει κάποιος τα πολιτεύματα. Η κοινή και επικρατέστερη είναι αυτή που εξετάζει τη δομή τους ως προς την εξουσία. Εξουσία στα χέρια του ενός σημαίνει μοναρχία, στα χέρια των λίγων ολιγαρχία, στα χέρια των πολλών δημοκρατία. Παρόλ’ αυτά ένας τέτοιος αυστηρός ορισμός δεν μπορεί ακριβώς να αποτυπώσει την πραγματική εικόνα ενός πολιτεύματος.

Υπάρχουν δημοκρατίες για παράδειγμα που ναι μεν ακολουθούνται όλες οι διαδικασίες που προβλέπει το εκάστοτε σύνταγμα της χώρας, αλλά η εξουσία δεν συμβαδίζει με τις επιθυμίες των πολλών. Υπάρχουν παράλληλα μοναρχίες που η εξουσία είναι μεν στα χέρια του ενός αλλά η πολιτική που ακολουθείται είναι φιλολαϊκή. Όμως ούτε από τις εξαιρέσεις μπορεί να αποτυπωθεί η εικόνα του πολιτεύματος.

Όλος αυτός ο προβληματισμός απασχολεί την ανθρωπότητα από τότε που δομήθηκαν οι οργανωμένες κοινωνίες. Από τότε δηλαδή που υπήρξε η αναγκαιότητα στη λήψη των αποφάσεων για μια ομάδα ανθρώπων που κατοικούσε σε έναν τόπο και έπρεπε να φροντίσει για την ασφάλεια και την ανάπτυξή της. Προφανώς δεν μπορούμε να φθάσουμε στην εποχή των σπηλαίων που ο δυνατότερος χριζόταν αυτομάτως ο αρχηγός της αγέλης. Αλλά ακόμα και τότε υπήρχε η αναγκαιότητα να γίνεται κάτι τέτοιο διότι ήταν οι συνθήκες που το επέβαλλαν αυτό.

Σε όλη αυτή την πορεία της κοινωνιολογικής εξέλιξης όμως αυτό που πραγματικά μπορεί να χαρακτηρίσει κάποιο πολίτευμα ως απολυταρχικό ή φιλελεύθερο είναι η δυνατότητα της επιλογής. Το να μπορεί δηλαδή κάποιος να εκφράσει μια διαφορετική άποψη, να ακολουθήσει έναν διαφορετικό δρόμο από αυτόν που θεωρείται ο αποδεκτός, να έχει τις δικές του προτιμήσεις ως προς την εμφάνιση, τις πεποιθήσεις και τα πιστεύω του. Αν απουσιάζει η δυνατότητα της επιλογής τότε όσο φιλελεύθερο, σοσιαλιστικό ή όπως αλλιώς βαπτιστεί ένα πολίτευμα, δεν παύει να είναι καταπιεστικό.

Κάποιοι σπεύδουν να αποθεώσουν ή να κατακεραυνώσουν ένα πολίτευμα εξετάζοντας το μόνο μακροσκοπικά. Από την εικόνα που παρουσιάζει δηλαδή μέσα στο παγκόσμιο γίγνεσθαι ως προς την οικονομία, τη δύναμη και κυρίως από το τρόπο που το προβάλουν τα διεθνή μέσα ενημέρωσης. Αυτό είναι ιδιαίτερα επισφαλές καθώς κανένα “ξένο μάτι” δεν μπορεί να εντρυφήσει στην καθημερινότητά του. Χρειάζεται να έχει ιδιαίτερα αναπτυγμένη αντίληψη κάποιος για να μπορέσει να κρίνει αν ένας λαός είναι ικανοποιημένος από τον τρόπο με τον οποίο τον αντιμετωπίζει η εξουσία του.

Το γεγονός και μόνο ότι ακόμα και σήμερα υπάρχουν “άρχοντες”, δηλαδή αυτοί που άρχουν, και όχι συντονιστές καταδεικνύει ότι η ανθρωπότητα έχει να διανύσει ακόμα πολύ δρόμο ώστε να φθάσει στα επίπεδα εκείνα που όλοι θα γνωρίζουν το ρόλο τους μέσα στην κοινωνία και θα εργάζονται αφοσιωμένα ώστε να επιτυγχάνονται κάποιοι μεγάλοι στόχοι. Το γεγονός επίσης ότι ένα πολύ μικρό ποσοστό μπορεί να απολαύσει τα επιτεύγματα της επιστήμης και ένα τεράστιο ποσοστό δεν έχει πρόσβαση σε πόσιμο νερό και τροφή δείχνει ότι οι παγκόσμιοι ηγέτες αδυνατούν να χαράξουν μια πολιτική βιοτικής αναβάθμισης των λαών.

Είναι προφανές ότι οι πόλεμοι πουλούν περισσότερο απ’ ότι η καταπολέμηση της πείνας και των ασθενειών. Είναι επίσης προφανές ότι η ματαιοδοξία είναι ισχυρότερο κίνητρο απ’ ότι η κοινωνική ευαισθησία. Φαίνεται άλλωστε και από τον τρόπο που διεξάγονται οι εκλογές παγκοσμίως. Ενώ όλοι θέλουν να σώσουν τον κόσμο, αποδεικνύεται ότι δεν είναι διατεθειμένοι να κάνουν ούτε τις ελάχιστες αμοιβαίες υποχωρήσεις ώστε να το επιτύχουν.

Κάθε γενιά που έρχεται έχει ένα ιστορικό καθήκον τόσο προς τις προηγούμενες, όσο και προς τις επόμενες. Έτσι ο καθένας μας καλείται μέσα σ’ αυτό το διάστημα που ζει και αναπνέει να εκτελέσει μια αποστολή. Πρώτον να μην κάνει ανεπανόρθωτο κακό σε όλους αυτούς που έρχονται και δεύτερον να τους ανοίξει ένα μονοπάτι για να πορευτούν κάπου καλύτερα. Από κει και πέρα είναι δική τους υπόθεση.

--

Από τη στήλη "ΨΙΛΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ" στη ΡΟΔΙΑΚΗ της Κυριακής

Φωτογραφικό υλικό

Προτάσεις Verena

Αγαπητοί φίλοι, Ο κ. Χατζημάρκος με την παρακάτω επονομασθείσα «διακήρυξη» του μας προκαλεί...
Μπορεί να κάνει σήμερα τον ανήξερο ο δήμαρχος Ρόδου Αλέξης Κολιάδης όμως στην συνεδρίαση του...
Χθες ομόφωνα το περιφερειακό συμβούλιο Νοτίου Αιγαίου αποφάσισε και ζητά την μείωση των ελαφιών στη...
Αρχισαν τα...γαλλικά στο νέο δημοτικό συμβούλιο Ρόδου πολύ νωρίτερα απ ότι αναμενόταν!....Σε μια...