Για τα μάτια της Μαίρης, του Μανώλη Δημελλά

Για τα μάτια της Μαίρης

Με το μυαλό θολωμένο από τον έρωτα και το αλκοόλ να λασπώνει το αίμα, ο Εγγλέζος Αξιωματικός ανέβηκε αργά τις τσιμεντένιες εξωτερικές σκάλες, άκουγε καθαρά τις φωνές των υπόλοιπων συναδέλφων του. Κοντοστάθηκε για μια στιγμή στη μεγάλη δίφυλλη πόρτα, όπως πάντα ήταν μισάνοιχτη, έπειτα της έδωσε μια και πέρασε στο πρώτο δωμάτιο, έτσι βρέθηκε μέσα στο σαλόνι.

Μάλλον έκανε θόρυβο, γιατί όλοι σταμάτησαν να μιλούν και καρφώθηκαν πάνω του κι εκείνος πήρε μια βαθιά ανάσα από το στόμα που έμοιαζε με βαρύ αναστεναγμό.

Έπειτα κάθισε στην άκρη του αριστερού καναπέ, άνοιξε την δερμάτινη θήκη και έσυρε το περίστροφο του.

Το κρατούσε στις δυο παλάμες του και όσο χάιδευε το σίδερο κοιτούσε στα μάτια τους υπόλοιπους αξιωματικούς, που είχαν παγώσει.

Πριν προλάβουν να αντιδράσουν είπε δυο κουβέντες:

- Και τώρα θα σας δείξω πως αυτοκτονούν...

Με αυτές τις λέξεις ο πρασινοσκούφης των Ειδικών Δυνάμεων της Αγγλίας έβαλε το περίστροφο στο λαιμό, εκεί κάτω από στόμα και πάτησε τη σκανδάλη.

Ο πυροβολισμός ακούστηκε ως πέρα τα διοικητήρια και ξεσήκωσε Εγγλέζους και Ινδούς Μπιεμέδες, που έτρεξαν και φόρτωσαν τον αυτόχειρα μέσα σε ένα καΐκι και με έναν Έλληνα γιατρό στο πλάι του τον έστειλαν στην Ρόδο.

Όμως δεν πρόλαβαν τον ευαίσθητο αξιωματικό, δεν ήταν μόνο ο έρωτας ήταν και εκείνος ο τυφλός άντρας, που ο Αξιωματικός μέσα στο μεθύσι του γρονθοκόπησε.

Τον τελευταίο καιρό όλα του πήγαιναν στραβά, μέχρι που κατέληξε βιαστικά μέσα στο μνήμα.

Η αυτοκτονία του πρασινοσκούφη ήταν το μόνο που δεν περίμενε κανείς να συμβεί σε ένα νησί ρημαγμένο από τον πόλεμο και τους περαστικούς αλλόγλωσσους κατακτητές. Η φτώχεια και η ανέχεια ήταν τόσο σκληρές που κυριαρχούσε ένα μονάχα όνειρο, μια επιθυμία φούντωνε στους κατοίκους του νησιού, το φευγιό!

Φαίνεται όμως πως ο έρωτας δεν αναγνωρίζει πολέμους, δεν βλέπει τραγωδίες, ψάχνει μια χαραμάδα για να τρυπώσει και να φέρει ανάποδα τις ψυχές των ανθρώπων!

Το κεντρικό πρόσωπο της ιστορίας ήταν η Mary!

Υπεύθυνη της UNRRA για την Κάρπαθο, όμορφη, εντυπωσιακή ξανθιά με καταγωγή από την Αυστραλία, έφτασε στο νησί στις 14.7.1945, έμενε στο ανώι του Λαμπρίδη, ενώ η αποθήκη της UNRRA ήταν στο υπόγειο της Ευανθίας Μοσχονά.

Κατά τη διάρκεια της Αγγλοκρατίας η miss Mary ήταν η δεύτερη γυναίκα που έφτασε στην Κάρπαθο, πρώτη ήταν η σύζυγος του στρατιωτικού διοικητή, αξιωματικού Pay, που είχε φτάσει στο νησί με τον γιο τους Simon.

Τα μοιραία πρόσωπα της τραγικής ιστορίας ήταν δυο Εγγλέζοι αξιωματικοί που θαμπώθηκαν και ερωτεύτηκαν ταυτόχρονα την Αυστραλή miss Mary!

Ο ένας από αυτούς δεν είχε τύχη, δεν κατάφερε να την κερδίσει και έμεινε με το παράπονο να πνίγεται μέσα στην καρδιά του.

Οι μέρες και οι μήνες που περνούσαν τον έπνιγαν, έτσι ο αξιωματικός το έριξε στο αλκοόλ. Η χαριστική βολή στην ψυχολογία του ερωτευμένου αξιωματικού δόθηκε έξω από το κτήριο των διοικητηρίων.

Καθώς περπατούσε κάτω από τις καμάρες του πρώην Ιταλικού και νυν Αγγλικού κτηρίου Διοικήσεως, συναντήθηκε με έναν τυφλό κάτοικο του νησιού και μέσα στη θολούρα και τη ζαλάδα από ένα μεθύσι του, τον χτύπησε. Ο Εγγλέζος νόμισε ότι ο τυφλός τον στραβοκοίταξε και τον κορόϊδεψε!

Λίγο αργότερα έμαθε ότι ο άνθρωπος ήταν τυφλός, έτρεξε στο σπίτι του και ζήτησε συγνώμη, όμως ήταν πια πολύ αργά, ο Καρπάθιος είχε ήδη κάνει αναφορά στην Αγγλική διοίκηση, με θέμα την απαράδεκτη συμπεριφορά του λοχαγού.

Για το κομάντος των ειδικών δυνάμεων αυτό φαίνεται πως ήταν το τελευταίο και οριστικό χτύπημα στο ήδη κατεστραμμένο εσωτερικό κόσμο του.

Ο λοχαγός που είχε κλέψει την καρδιά της miss Mary, προήχθη σε Ταγματάρχη και μετατέθηκε για την Κάλυμνο, λίγο μετά το κλείσιμο του πολέμου το ζευγάρι παντρεύτηκε.

Η επιχείρηση «captive» ήταν η αρχή της Αγγλοκρατίας στην Κάρπαθο

Στις 17 Οκτωβρίου 1944 φτάνουν στο νησί τα αντιτορπιλικά Terpsichore και Cleveland, είναι το αποτέλεσμα του πετυχημένου ξεσηκωμού της Καρπάθου στις 5 του Οκτώβρη 1944, στην συνέχεια είχε ακολουθήσει η παράτολμη αποστολή μιας επταμελούς ομάδας πατριωτών (Λάζαρος Κοσμάς, Νίκος Σταματάκης, Γεώργιος Χριστοδούλου, Μιχάλης Πιττάς, Μανώλης Πατσουράκης, Κώστας Ν. Λαμπρίδης ,Σοφοκλής Οικονομίδης) στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου με ένα μικρό σκάφος, την θρυλική Ιμακολάτα, με σκοπό την ενημέρωση του στρατηγείου στην Αίγυπτο για την απολύτως πετυχημένη επελευθέρωση του νησιού με ίδιες δυνάμεις.

Η Κάρπαθος σήκωνε την Ελληνική σημαία πρώτη από όλα τα Δωδεκάνησα, αφόπλισε τους 300 Ιταλούς που διοικούσαν, άπλωνε το χέρι στους συμμάχους και περίμενε βοήθεια.

Επικεφαλής της Αγγλικής αποστολής ήταν ο cpt J. Dennis και ο έφεδρος λοχαγός του Αγγλικού στρατού Γιώργος Γενναρόπουλος.

Μαζί τους φτάνουν και 27 επίλεκτοι αξιωματικοί που θα αναλάβουν τις κεντρικές θέσεις στην διοίκηση του νησιού και κάποιοι κομμάντος. Ανάμεσα τους και οι δυο μελλοντικοί ερωτικοί αντίζηλοι που μάλιστα πέρασαν από σημαντικές θέσεις στην διοίκηση του νησιού.

Στα δυο πολεμικά πλοία θα επιβιβάσουν με το ζόρι 239 Ιταλούς στρατιώτες, 10 Ιταλούς αξιωματικούς, 12 Γερμανούς και ένας Έλληνας, όλοι τους θα σταλούν σε στρατόπεδα συγκεντρώσεως αιχμαλώτων στην Αίγυπτο.

Ο Εγγλέζος διοικητής σε μια μεγάλη μεγάλη συγκέντρωση του πληθυσμού στο λιμάνι της Καρπάθου ρώτησε, δια βοής, τους κάτοικους του νησιού, αν συμφωνούν να φύγουν οι Ιταλοί και ο κόσμος με μια φωνή ζήτησε να φύγουν!

Στις 28 οκτωβρίου 1944, φτάνουν στο λιμάνι της Καρπάθου το καταδρομικό Black Prince, μαζί του ένα φορτηγό πλοίο και δυο μεταγωγικά σκάφη. Αποβιβάζεται ο νέος στρατιωτικός διοικητής, έφεδρος ταγματάρχης J. Puke, καθώς και 300 Ινδοί στρατιώτες, του 4ου εξτρατευτικού σώματος maharajan Gwalior υπό τη διοίκηση του Ινδού ταγματάρχη Singh, επίσης υπήρχαν Ελληνοκύπριοι αστυνομικοί, τους γνωστούς Μπιεμέδες (British Military Administration).

Από τον Νοέμβρη 1944 μέχρι τον Μάη του 1945 στην Κάρπαθο φτάνουν περίπου 4.000 πρόσφυγές από τα υπόλοιπα Δωδεκάνησα και βρίσκουν προσωρινή φιλοξενία, τροφή και ασφάλεια στην περιοχή του αεροδρομίου στον Αφιάρτη. Μετά την 8ης Μαΐου 1947 και την παράδοση των 12νησιών, οι πρόσφυγες επέστρεψαν στα σπίτια τους.

Μύθοι και αλήθειες για την Εγγλέζικη διοίκηση

2 χρόνια, 5 μήνες και 12 ημέρες, από της 17 Οκτωβρίου 1944 μέχρι 31 Μαρτίου 1947, τόσο κράτησαν την Κάρπαθο οι Εγγλέζοι που ακολούθησαν το ίδιο σύστημα με τους Ιταλούς και τους ίδιους νόμους.

Ο διοικητής Γκρόμλευ κατάργησε μόνο τα φασιστικά διατάγματα, κανένας από τους δοσίλογους δεν τιμωρήθηκε και μάλιστα κάποιοι επέστρεψαν ως συνεργάτες, αυτή τη φορά ήταν των Εγγλέζων!

Στην Κάρπαθο οργανώθηκε μονομελές δικαστήριο, και ο αξιωματικός Γώτκιν είχε το ρόλο δικαστή, επίσης δεν επέτρεψαν ούτε την διενέργεια εκλογών.

Τραπεζώματα, φίλοι και το Ιταλικό πνεύμα σε όλο του το μεγαλείο!

“Δεν άλλαξαν τα πράγματα με τους Εγγλέζους”, θα γράψει ο γιατρός-εκδότης και συγγραφέας Γ. Γεωργίου, που με παραδείγματα παρουσιάζει τους Εγγλέζους να επιθυμούν δικά τους τα Δωδεκάνησα! Ωστόσο η υπόθεση ακόμη μια φορά κολλούσε στον άσβεστο πόθο των κατοίκων των νησιών. Μάλιστα έγινε ακόμη και δημοψήφισμα, για το εάν οι κάτοικοι επιθυμούσαν την ένωση με την Ελλάδα.

Ο πατριώτης γιατρός-συγγραφέας και εκδότης της εφ. Καρπαθιακή, Γεώργιος Μ. Γεωργίου γράφει ότι “ο τόπος υποδέχθηκε τους Εγγλέζους ως ελευθερωτές και αποδείχθηκαν χειρότεροι από τους πρώην δύναστες!”

Ο Γεωργίου στις 29.5.1946 είχε προσκληθεί και βρέθηκε σε σύσκεψη από τον Διευθυντή της Αγγλικής Αστυνομίας. Εκεί, όπως αναφέρει στο βιβλίο του Καρπαθιακά Α, ο Αξιωματικός Haney ανοίγει κουβέντα στους καλεσμένους, μιλάει ανοιχτά, ότι δεν έπρεπε να περιμένουν τίποτε από την Ελλάδα που θα γινόταν κομμουνιστική και ως χώρα φτωχή δεν θα ήταν δυνατό να να φέρει στα νησιά παρά δυστυχία! Μοίραζε υπουργικές θέσεις, στην περίπτωση που τα Δωδεκάνησα θα ήταν ανεξάρτητο κράτος. Όμως η προπαγάνδα των Εγγλέζων δεν έπιασε στους πατριώτες Καρπάθιους που αποχώρησαν ζητώντας μάλιστα να μην ξαναγίνει τέτοια κουβέντα.

Ο Oργανισμός Περίθαλψης και Αποκατάστασης των Ηνωμένων Εθνών ή αλλιώς, όπως είναι γνωστός, UNRRA (United Nations Relief and Rehabilitation Administration) ήταν ένας διεθνής οργανισμός περίθαλψης, κυρίαρχο ρόλο του οποίου διαδραμάτιζαν οι Η.Π.Α, αλλά εκπροσωπούσε 44 έθνη.

Ιδρύθηκε το 1943, έγινε μέλος των Ηνωμένων Εθνών το 1945, και το 1947 σταμάτησε τις περισσότερες επιχειρήσεις του.

Στην Ελλάδα από τον Απρίλη του 1945 ως τον Μάιο του 1947 εισήγαγαν στη χώρα μας τρόφιμα αξίας 171,9 εκατομμυρίων δολαρίων.

Για την Κάρπαθο είχαν διπλό ρόλο, από τη μια οι κάτοικοι του νησιού και από την άλλη οι 4.000 πρόσφυγες, οι Άγγλοι δεν μπορούσαν να εξυπηρετήσουν τόσο κόσμο διασκορπισμένο στα χωριά και αποφάσισαν να φτιάξουν στην περιοχή του Αφιάρτη, όπου υπήρχε το κατεστραμμένο Ιταλικό στρατιωτικό αεροδρόμιο, προσφυγικό συνοικισμό.

Την κατασκευή του ανέλαβε η τεχνική υπηρεσία του Αγγλικού στρατού «660 Artisan Works Company» υπό τον λοχία Tucker (BEM.Sergeant Tucker,1917029, Royal Engineers). Προχώρησαν με καταπληκτική ταχύτητα, σε επτά μέρες ο συνοικισμός των προσφύγων εξυπηρετούσε 1.000 πρόσφυγες. Κουζίνες, μαγειρία, τέντες και σκηνές που εξυπηρετούσαν συνολικά, 4.000 περίπου πρόσφυγες, τόσοι πέρασαν από το camp του Αφιάρτη και μπορούσαν να εξυπηρετήσουν 5.000 άτομα.

Κι όλα αυτά χάρις στον μοναδικού σε παγκόσμια δεδομένα ξεσηκωμού της Καρπάθου, που αναίμακτα και με ελάχιστες ίδιες δυνάμεις κατάφερε να σηκώσει 8 μήνες νωρίτερα την Ελληνική σημαία.

Πηγές

Μανώλης Κασσώτης

Μαρτυρία του Αντρέα Χατζημιχάλη στον Μανώλη Κασσώτη

Καρπαθιακά. Γεώργιος Μ. Γεωργίου, Πειραιεύς 1958

Εφημερίδα Καρπαθιακή

Η Κάρπαθος στο Β παγκόσμιο Πόλεμο, Μαν. Κασσώτης, Αθήνα 2007

Ντοκιμαντέρ «Μαρτυρίες Ξεσηκωμού»

https://www.youtube.com/watch?v=pszH1AkEfCY

Ελευθέρια Καρπάθου, η πρώτη ραδιοφωνική εκπομπή (13 χρόνια μετά τα γεγονότα)

https://www.youtube.com/watch?v=nF755etf0Sg

 

Φωτογραφικό υλικό

Προτάσεις Verena

Αγαπητοί φίλοι, Ο κ. Χατζημάρκος με την παρακάτω επονομασθείσα «διακήρυξη» του μας προκαλεί...
Μπορεί να κάνει σήμερα τον ανήξερο ο δήμαρχος Ρόδου Αλέξης Κολιάδης όμως στην συνεδρίαση του...
Χθες ομόφωνα το περιφερειακό συμβούλιο Νοτίου Αιγαίου αποφάσισε και ζητά την μείωση των ελαφιών στη...
Αρχισαν τα...γαλλικά στο νέο δημοτικό συμβούλιο Ρόδου πολύ νωρίτερα απ ότι αναμενόταν!....Σε μια...