΄Πράσινες" μετακινήσεις στη πόλη της Ρόδου - Γράφει ο Δρ, Σταύρος Τσέτσης, πολεοδόμος

«ΠΡΑΣΙΝΕΣ» ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ ΤΗΣ ΡΟΔΟΥ
Για μία ανατροπή του κυκλοφοριακού αδιεξόδου
Δρ. Σταύρος Χρ. Τσέτσης, Πολεοδόμου
Καταβολές και κύρια συγκοινωνιακά προβλήματα
Οι καταβολές του σοβαρού προβλήματος των κυκλοφοριακών συμφορήσεων και γενικότερα των συγκοινωνιακών προβλημάτων της πόλης, που λαμβάνουν μορφή ασφυξίας την τουριστική ειδικότερα, στο ιστορικό της κέντρο, θα πρέπει να αναζητηθούν στη δραματική αύξηση δείκτη της ιδιοκτησίας Ι.Χ. με αντίστοιχη αστική δομή, μη κατάλληλη –τόσο η μεσαιωνική, ιταλική περιόδου αλλά και η σύγχρονη- να δεχτεί τους ιδιαίτερα αυξανόμενους φόρτους. πρόβλημα το οποίο την τουριστική περίοδο με τα ενοικιαζόμενα αυτοκίνητα/ μοτοποδήλατα και λαμβάνει οξύτατες διαστάσεις.
Παράλληλα οι αφετηρίες των αστικών και υπεραστικών λεωφορείων δεν συμβάλουν στη μείωση των κυκλοφοριακών φόρτων.
Ειδικότερα η υφιστάμενη κατάσταση έχει ως εξής:
 Δραματικό έλλειμμα κατάλληλων (και οργανωμένων) χώρων στάθμευσης.
 Έλλειμμα βασικών αξόνων κατάλληλου διατομής και ασαφής ιεράρχηση οδικού δικτύου.
 Έλλειμμα οδικών συνδέσεων από Ανατολικά προς Δυτικά.
Η γεωμορφολογία της ευρύτερης περιοχής της πόλεως της Ρόδου, οδήγησε τις βασικές αρτηρίες να έχουν κατεύθυνση Βορρά-Νότου. Η έλλειψη κάθετων συνδέσεων από ανατολικό στο δυτικό μέτωπο δημιουργεί σοβαρές κυκλοφοριακές στρεβλώσεις.
 Έλλειμμα βασικών αρτηριών και ιεράρχηση του οδικού δικτύου.
Το θεωρητικό υπόβαθρο της επίλυσης
Η διεθνής εμπειρία κατέδειξε ότι σ' ένα ιδιαίτερα πολυσύνθετο θέμα, αυτό της επίλυσης των κυκλοφοριακών συμφορήσεων και της επίτευξης του στόχου της αειφόρου κινητικότητος στα αστικά κέντρα, απαιτούνται ολοκληρωμένες παρεμβάσεις στις βασικές εκείνες συνιστώσες που προσδιορίζουν/ επηρεάζουν τις αστικές μετακινήσεις. Οι κύριοι άξονες των παρεμβάσεων μιας τέτοιας στρατηγικής, εστιάζονται πρωτίστως στην :
 προώθηση μαζικών μέσων μεταφοράς συμβατών με τις απαιτήσεις της προστασίας του περιβάλλοντος, άμεσα συνδεδεμένων με:
- συστήματα συλλογικής μεταφοράς υψηλής ποιότητας υπηρεσιών,
- σχήματα διαχείρισης αστικών μεταφορών που ευνοούν τη χρήση των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς (ΜΜΜ), σε συνδυασμό με δέσμη ελκυστικών μέτρων/ κινήτρων που ωθούν τους μετακινούμενους στις δημόσιες συγκοινωνίες.
 αποθάρρυνση της χρήσης του ιδιωτικού αυτοκινήτου, αλλά και των λοιπών μη Μαζικών Μεταφορικών Μέσων.
Οι επιμέρους πολιτικές -στη βάση των προαναφερθέντων αξόνων περιορισμού του ρόλου του αυτοκινήτου στην κινητικότητα εντός των πόλεων- διαρθρώνονται ως εξής (Τσέτσης 1995, 2000, 2001, 2003, 2007, 2013):
1. Αστική πολιτική/ χωροταξικός σχεδιασμός.
2. Πολιτική υποδομών.
3. Πολιτική διαχείρισης ζήτησης μετακινήσεων.
4. Πολιτική διαχείρισης κυκλοφοριακών ροών.
5. Πολιτική διαχείρισης διαμπερών ροών.
6. Καθαρές τεχνολογίες.
7. Πολιτική κινήτρων.
8. Πολιτική προώθησης εναλλακτικών μορφών μετακίνησης και ενημέρωσης των πολιτών.
Ειδικότερα τα επιμέρους μέτρα, οι δυνατότητες επίτευξης τους μέσω του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου, προσδιορίζονται στους πίνακες που ακολουθούν.
ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΜΕΣΑ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΤΩΝ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΑΚΩΝ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΩΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ
1. Αστική πολιτική/χωροταξικός σχεδιασμός
Μέσα
Αστικός και χωροταξικός σχεδιασμός/προγραμματισμός, ο οποίος μέσο-/μακροπρόθεσμα δύναται να οδηγήσει στον περιορισμό όλων των μορφών μετακινήσεων, προληπτικά όσο και διορθωτικά.
- Προτάσεις ΓΠΣ/ Μελέτες Αναπλάσεων/ Πολεοδομήσεις.
Επανασχεδιασμός της αστικής δομής διατηρώντας στο κέντρο της επιτελικές λειτουργίες, με παράλληλη πρόβλεψη νέων, μικρότερης σημασίας κέντρων, στη βάση μιας πολυκεντρικής πολεοδομικής διάρθρωσης.
- Προτάσεις ΓΠΣ/ Μελέτες Αναπλάσεων/ Πολεοδομήσεις.
Ενθάρρυνση των μεικτών χρήσεων όπου θα περιλαμβάνονται κατοικία, δευτερογενής με χαμηλές περιβαλλοντικές επιπτώσεις και τριτογενής τομέας.
- Προτάσεις ΓΠΣ/ Μελέτες Αναπλάσεων/ Πολεοδομήσεις.
Ανάκτηση των μικρών αποστάσεων από της πεζούς, ενθαρ-ρύνοντας μέσω του πολεοδομικού σχεδιασμού και της κατάλληλης χωροθέτησης των λειτουργιών εντός του αστικού ιστού, την ανάπτυξη δικτύων πεζόδρομων (και μετακινήσεων με μη μηχανικά μέσα).
- Δραστικός περιορισμός ευρύτερου Ιστορικού Κέντρου από Ι.Χ.
- Ενοποίηση χώρων ιστορικού ενδιαφέροντος
Διαχείριση προσφοράς στάθμευσης
- Πολιτική διαχείρισης προσφοράς στάθμευσης στη βάση Συγκοινωνιακής Μελέτης
2. Πολιτική υποδομών
Μέσα
Εργαλεία
Βέλτιστη χρήση του διαθέσιμου δυναμικού σε λιγότερο κορεσμένα δίκτυα, ώστε να ελαφρυνθούν οι πιέσεις που δέχονται τα πλέον βεβαρημένα.
- Συγκοινωνιακή Μελέτη
Μεγιστοποίηση συνολικής χωρητικότητας των δικτύων, μέσω της ομοιόμορφης χρήσης όλων των μερών, αξιοποιώντας τα πλεονάσματα της χωρητικότητας με τη βέλτιστη κατανομή των φόρτων στους συνδέσμους και στους διαθέσιμους κόμβους.
- Συγκοινωνιακή Μελέτη
Προώθηση τοπικών παρεμβάσεων που στοχεύουν στην κυκλοφοριακή ύφεση, ως περιορισμοί της ταχύτητος, μείωση του πλάτους των δρόμων.
- Συγκοινωνιακή Μελέτη
Δημιουργία/επέκταση δικτύων πεζοδρόμων, ποδηλατοδρόμων.
- ΓΠΣ / Σχέδια ανάπλασης
- Επιμέρους Πολεοδομικά Σχέδια
3. Πολιτική διαχείρισης ζήτησης μετακινήσεων
Μέσα
Εργαλεία
Ανακατανομή ροών από Ι.Χ. αυτοκίνητα στα ΜΜΜ.
- Δίκτυο Mini bus
- Συγκοινωνιακή Μελέτη
Μείωση της διαφοράς μεταξύ των δημόσιων και των ιδιωτικών συγκοινωνιακών μέσων, ως προς την προσφορά ανέσεων και την ασφάλεια.
- Εξοπλισμός νέων λεωφορείων/ mini bus.
Σαφέστερη διάκριση μεταξύ των κύριων και των τροφοδοτικών γραμμών στον τομέα των αστικών συγκοινωνιών.
- Συγκοινωνιακή Μελέτη
- Μελέτη Εφαρμογής.
Αύξηση της συχνότητος των αστικών συγκοινωνιών.
- Συγκοινωνιακή Μελέτη
- Μελέτη Εφαρμογής
Ανάπτυξη καινοτόμων και πειραματικών μορφών οδηγής τιμολόγησης (road pricing), μέσω αυτόματης αναγνώρισης αυτοκινήτου και διαφοροποιημένη χρέωση.
- Δραστικός περιορισμός Ι.Χ. εντός Ιστορικού Κέντρου και ευρύτερης περιοχή τους.
Διεύρυνση της πολιτικής τελών που αφορούν τη χρηματοδότηση υποδομών και στα λεγόμενα τέλη αποτελεσματικότητος, ως εργαλείο προσανατολισμού των επιλογών, για διαδρομές με στόχο την πιο ισορροπημένη χρήση του δικτύου.
- Εθνική πολιτική
Εναλλακτικά προγράμματα εργασίας (τηλεεργασίας, τηλεεκπαίδευσης, τηλειατρικής, τηλεματικών υπηρεσιών για Μ.Μ.Ε.)
- Ειδικά Εναλλακτικά Προγράμματα
Καινοτόμος χρήση αυτοκινήτου, μέσω της ανάπτυξης και ενθάρρυνσης μιας συλλογικής χρήσης του αυτοκινήτου τύπου και άλλων μορφών δημοσίων μεταφορών μη συμβατικών (συλλογικά ταξί, μεταφορές με κλήση).
- Πρωτοβουλία Συλλόγων Ταξί Ρόδου
Περιορισμός των διαφόρων μετακινήσεων, αξιοποιώντας και επεκτείνοντας τις τεχνικές τηλεπικοινωνιών και ηλεκτρονικής μεταβίβασης δεδομένων.
- Συνεργασία δήμου σε αντίστοιχα κοινοτικά προγράμματα, σε διεθνικές ομάδες από κοινού με ένα Πολυτεχνείο
4. Πολιτική διαχείρισης κυκλοφοριακών ροών
Μέσα
Εργαλεία
Άμβλυνση της έντασης της κυκλοφοριακής ροής.
Συστήματα πληροφόρησης οδηγού (τηλεματική)
- Συγκοινωνιακή Μελέτη
- Κοινοτικά Προγράμματα
(Τηλεματική)
5. Πολιτική διαχείρισης διαμπερών ροών
Μέσα
Εργαλεία
Μεγαλύτερη δυνατή αποθάρρυνση της διαμπερούς ροής κυκλοφορίας διά μέσου των κέντρων πόλεων, θεσπίζοντας ειδικές διατάξεις περιορισμού της ταχύτητος, ακόμα και σε κεντρικές αρτηρίες.
- Παρακαμπτήριος
- Εγκάρσιοι Άξονες
- Μέτρα περιορισμού ταχύτητος
Δημιουργία περιφερειακών δακτυλίων/αρτηριών.
- Παρακαμπτήριος
Πολιτική συνδυασμένων μεταφορών στη βελτίωση/ δημιουργία διασυνδέσεων μεταξύ διαφόρων μορφών μεταφορών και εγκαταστάσεων για την εξυπηρέτηση των διακινούμενων, πριν και μετά τη μεταφορά
- ΓΠΣ
- Συγκοινωνιακή Μελέτη
6. Καθαρές τεχνολογίες
Μέσα
Εργαλεία
Ανάπτυξη και χρήση των καινοτόμων τεχνολογιών στο αυτοκίνητο.
- Πολιτική Ε.Ε.
- Εθνική Πολιτική
- Δημόσιοι/ Ιδιωτικοί ερευνητικοί φορείς/ αυτοκινητοβιομηχανία
7. Πολιτική κινήτρων
Μέσα
Εργαλεία
Παροχή φορολογικών ελαφρύνσεων για τα κόμιστρα των δημοσίων συγκοινωνιών. Σύμφωνα με την Ανακοίνωση της Επιτροπής για την επίτευξη της βιωσίμου κινητικότητας, (COM(92) 494 τελ.) η Κοινότητα θα μπορούσε να παράσχει το πλαίσιο για την εφαρμογή φορολογικών κινήτρων που θα μπορούσαν να καταστήσουν ελκυστικότερες τις φιλι-κότερες προς το περιβάλλον λύσεις π.χ. να παρασχεθούν στους εργοδότες και/ή στους υπαλλήλους φορολογικές ελαφρύνσεις για τα κόμιστρα των μαζικών μέσων μεταφοράς.
- Πολιτική Ε.Ε.
Φορολογικά αντικίνητρα και επιβαρύνσεις αποθάρρυνσης χρήσης οχημάτων σε ιδιαίτερα βεβαρυμένες περιοχές.
- Πολιτική Ε.Ε.
- Εθνική Πολιτική
8. Πολιτική προώθησης εναλλακτικών μορφών μετακίνησης και ενημέρωσης των πολιτών
Μέσα
Εργαλεία
Ανάληψη πρωτοβουλιών από Τ.Α. ή/και την περιφερειακή /κεντρική εξουσία ενεργειών ενημέρωσης/πληροφόρησης στους χρήστες αναφορικά με τις διαθέσιμες υπηρεσίες, τα κόμιστρα, τα ωράρια, τις ειδικές διευκολύνσεις των ΜΜΜ, κ.α.
- Πολιτική Ενημέρωσης Δήμου
- Ειδικά Προγράμματα
Ανάληψη ενημερωτικών εκστρατειών για τα προβλήματα που προκαλούνται από τα Ι.Χ. και την αλλαγή νοοτροπίας απέναντι στο ιδιωτικό αυτοκίνητο.
- Πολιτική Ενημέρωσης Δήμων
-
Είναι πρόδηλο, ότι μία αστική πολιτική βιώσιμων μετακινήσεων προϋποθέτει Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο, που συνάδει με τις αρχές της αειφορίας.
ΠΗΓΕΣ
- Πρόταση Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου Δήμου Ρόδου. Εισηγητής: Δρ. Σταύρος Τσέτσης, Β1 Φάση, 2010.
- Σταύρος Χρ. Τσέτσης. Αναπτυξιακά Αρχέτυπα και χωροταξία, σε μία Ευρώπη σε μεταλλαγή (υπό έκδοση)."Πρ

Φωτογραφικό υλικό

Προτάσεις Verena

Αγαπητοί φίλοι, Ο κ. Χατζημάρκος με την παρακάτω επονομασθείσα «διακήρυξη» του μας προκαλεί...
Μπορεί να κάνει σήμερα τον ανήξερο ο δήμαρχος Ρόδου Αλέξης Κολιάδης όμως στην συνεδρίαση του...
Χθες ομόφωνα το περιφερειακό συμβούλιο Νοτίου Αιγαίου αποφάσισε και ζητά την μείωση των ελαφιών στη...
Αρχισαν τα...γαλλικά στο νέο δημοτικό συμβούλιο Ρόδου πολύ νωρίτερα απ ότι αναμενόταν!....Σε μια...